Een relatie uit Den Haag - ik noem hem even Harry - werd 65 jaar. Op dat moment kwamen twee lijfrentepolissen, allebei van dezelfde verzekeraar, met totaal 6.000 euro tot uitkering.
Zoals het een goed pensioenadviseur betaamt stuurde ik Harry ruim voor de einddatum - keurig volgens de AFM-richtlijnen - een brief met een toelichting en het wettelijk verplichte “dienstverleningsdocument”. Op zo’n standaarddocument geeft een adviseur aan wat hij precies doet en hoeveel het advies gemiddeld gaat kosten.
Als het om kleinere bedragen gaat zijn deze gemiddelde advieskosten echter niet in verhouding. Daarom besloot ik Harry maar even te bellen om hem uit te leggen hoe hij kon besparen op mijn advieskosten. De combinatie van mijn instructies en zijn zelfwerkzaamheid betekende hooguit 30 minuten advieswerk.
"Allemaal boevve"
Maar Harry wist mij in vloeiend Haags te vertellen dat hij “nevâh nooit” advieskosten zou gaan betalen. Hij had zelfs al gebeld met de verzekeraar. Deze verzekeraar - jarenlang een hoeder van de adviseurs - had gezegd dat Harry alles “zelluf” moest gaan doen.
De verzekeraar zou zelfs gratis offertes voor hem maken. Ik probeerde nog het verschil uit te leggen tussen gratis en kostenloos, maar Harrie wist al zeker dat hij alles zelf ging doen, want dat was goedkoper. Mijn argument dat er waarschijnlijk een offerte zou komen met een hele korte uitkeringsduur en dat hij in totaal minder dan 6.000 aan uitkeringen zou krijgen, overtuigde niet.
Harry riep dat het dan allemaal “boevve” waren. Mijn verhaal over de kosten die verzekeraars in rekening brengen en over de lage rente wuifde hij weg, net als mijn belofte dat ik een veel eenvoudiger oplossing had die hem zelfs geld zou opleveren. Harry ging het “zelluf doen”.
Heel deskundig
Na mijn gesprek met Harry waarschuwde ik de verzekeraar van te voren: dit zou fout zou gaan in het execution-only-traject. Maar men verzekerde mij dat het echt allemaal goed zou gaan, want bij customer services zaten heel deskundige mensen!
Drie weken later ontving ik van de verzekeraar een kopie van de schriftelijke bevestiging van de afkoop. Harry had na aftrek van 52% belasting en een boete van 20% een nettobedrag van niet meer dan 1.620 ontvangen.
Mijn advies zou zijn geweest om een gedeelte óf naar een andere bank/verzekeraar te storten óf de bedragen te splitsen en daarna bij dezelfde bank/verzekeraar eerst in 2014 en vervolgens in 2015 af te kopen. Harry had dan gebruik kunnen maken van de regeling Afkoop Kleine Lijfrenten. Dit scheelt in ieder geval de boete van 20%.
Duur doe-het-zelven
Achteraf gaf de verzekeraar toe dat mijn trucje (ze vonden het geen advies) beter was, maar hen viel niets te verwijten. De execution-only procedures waren immers correct gevolgd!
Hoe luidt het gezegde ook al weer: operatie geslaagd, patiënt overleden? Jammer voor Harry; het doe-het-zelven kostte hem 1.200 euro.
De AFM stelde ooit dat bij advies van complexe producten géén execution-only relatie past. Ik was al overtuigd, nu de verzekeraar nog. En Harry, die ik overigens later nog een vriendelijk briefje heb gestuurd.