Voor het eerst sinds lange tijd gaat er weer een bedrijf naar de Amsterdamse beurs: koffiebedrijf JDE Peet’s, het moederbedrijf van Douwe Egberts. Hoe kun je beoordelen of een nieuwkomer de investering waard is?
Vandaag maakt JDE Peet’s zijn entree op Beursplein 5 in Amsterdam. Dat is sneller dan gepland: eigenlijk stond de IPO op 3 juni op de rol, maar vanwege de grote interesse van beleggers is dat vervroegd.
Een aandeel gaat 31,50 euro kosten. Daarmee komt de beurswaarde van de koffiereus uit op 15,6 miljard euro.
Is het koffieaandeel een interessante belegging? Om met het slechte nieuws te beginnen: op de aandelen hebben alleen institutionele beleggers kunnen inschrijven. Particuliere beleggers kunnen pas vandaag hun slag slaan, als het aandeel een notering heeft.
Waarop moet je zoal letten bij een beursganger? We zetten zeven criteria voor je op een rij.
1. Hoeveel aandelen worden er op de markt gebracht?
Een belangrijk punt om op te letten is het aantal aandelen dat op de beurs verhandeld wordt. Is dat een laag percentage, dan heeft het bedrijf er baat bij dat de koers na de beursgang verder oploopt, omdat er waarschijnlijk op een later tijdstip nog meer stukken geplaatst gaan worden.
Maar gaat een meerderheid van de aandelen in de verkoop, dan kan dat erop duiden dat de eigenaren snel willen cashen. Dat is uiteraard geen pré.
2. Waarom gaat het bedrijf naar de beurs?
Er kunnen verschillende redenen zijn om geld op te halen op de beurs. Sommige bedrijven willen de opbrengst gebruiken om bijvoorbeeld overnames of investeringen te doen. Dat kan op langere termijn leiden tot groei en dat is gunstig voor de aandeelhouders.
Maar de inzet van een beursganger kan ook een exit zijn voor de bestaande aandeelhouders, die graag willen cashen. Daar heb jij natuurlijk niets aan.
3. Blijven de oprichters aandeelhouder?
Wie herinnert zich nog de ongelukkige afloop van de beursgang van World Online in 2000? Enkele dagen na het IPO-feestje stortte de beurskoers in, nadat bekend werd dat enkele grote aandeelhouders, onder wie oprichter Nina Brink, aandelen hadden verkocht.
Dit illustreert hoe belangrijk het signaal is dat de bedrijfstop bij een beursgang afgeeft. Als het management als grootaandeelhouder aanblijft, getuigt dat van meer vertrouwen in het eigen bedrijf dan wanneer de oprichters zich naar de uitgang begeven. De oprichters weten immers veel meer van het bedrijf dan jij.
Lees ook: Inkoop van eigen aandelen: wat levert het op?
4. Hoeveel zeggenschap krijgen de aandeelhouders?
Zoals gezegd is het een gunstig teken als de eigenaren na de IPO via een aandelenportefeuille aan het bedrijf verbonden blijven. Maar houden ze een meerderheid van de stukken aan, bedenk dan wel dat beleggers die instappen weinig te zeggen zullen hebben. Dit is het geval bij JDE Peet’s: de Duitse investeringsmaatschappij JAB houdt een meerderheidsbelang.
Daarnaast wees het Financieele Dagblad er onlangs op dat slechts zeven van de veertien bestuurders in het one tier-board van JDE Peet’s onafhankelijk zijn. De rest is verbonden met een van de twee grootaandeelhouders.
5. Hoe presteert het bedrijf?
Misschien wel het belangrijkste punt om op te letten zijn de prestaties van het bedrijf. Voorafgaand aan elke beursgang verschijnt een dik prospectus vol informatie. Wie die van JDE Peet’s wil doornemen, moet er wel goed voor gaan zitten: het document telt maar liefst 368 pagina’s.
Probeer zoveel mogelijk te weten te komen over het bedrijf. Hoeveel omzet maakt de nieuwkomer? Maakt het concern winst? Oogt de balans solide? Heeft het bedrijf schulden? Wat zijn de vooruitzichten voor de resultaten? En welk dividendbeleid heeft het concern in gedachten? Vind je het zelf lastig om de cijfers te doorgronden, laat je dan adviseren door een expert.
Check ook: Beginnen met beleggen: Hoe dan?
Kijk ook hoe de winstontwikkeling zich verhoudt tot de afgegeven koersrange. Een aandeel met een hoge koers/winstverhouding oogt duur, maar als het een groeibedrijf is, kan een hogere koers toch gerechtvaardigd zijn.
6. … en ten opzichte van concurrenten?
Vergelijk de prestaties en waardering van de beursganger ook met die van concurrenten. Is het aandeel relatief duur? Of heeft het een aantrekkelijke waardering?
7. Wat zijn de omstandigheden van de beursgang?
Ook de omstandigheden waarin de aandelen naar de beurs worden gebracht zijn van belang. Heeft de verkopende partij haast om zijn stukken van de hand te doen, dan kan dat erop duiden dat hij weinig vertrouwen heeft in de markt en bang is rendement mis te lopen.
Om die reden is het vaak een veeg teken als in een korte tijd een hausse aan beursgangen plaatsvindt. Dit gebeurde bijvoorbeeld aan de vooravond van de dotcomcrisis in 2000: internetbedrijven met dollartekens in de ogen buitelden over elkaar heen om geld van aandeelhouders binnen te harken. De rest is geschiedenis.
Resultaten uit het verleden...
Tot slot nog een algemene waarschuwing. Als we afgaan op resultaten uit het verleden, dan blijkt dat je je niet rijk moet rekenen als je in een beursnieuweling belegt. Dit is namelijk vaak minder lucratief is dan veel beleggers hopen, zo meldde IEX Profs enkele jaren geleden. Onderzoekers hebben de koersontwikkeling geanalyseerd van duizenden Amerikaanse bedrijven die tussen 1975 en 2014 naar de beurs zijn gebracht bekeken. Hieruit bleek dat de meeste bedrijven de eerste twee jaar minder rendeerden dan het beursgemiddelde. Dat geldt vooral voor kleinere bedrijven.
Daarna zijn er overigens geen significante verschillen meer, dus het loont om enig zitvlees te hebben.
Uit het onderzoek blijkt ook dat de koersen van de meeste beursfondsen in de eerste handelsdag in de lift zitten. Dat komt omdat veel aandelen met een korting worden verhandeld, als compensatie voor het vertrouwen dat beleggers hebben in de beursnieuweling. Mocht dat vandaag ook het geval zijn bij JDE Peet's, dan vissen particuliere beleggers achter het net, aangezien zij niet konden inschrijven.
Lees ook: Is dit is het juiste moment om aandelen te kopen?