Alle ogen zijn momenteel gericht op de Russische invasie van Oekraïne. Ook beleggers zijn in de ban van de oorlog. De aandelenbeurzen doken gisteren wereldwijd in het rood. Welke impact zal de situatie op de aandelenmarkten hebben in de komende tijd?
Deze week bleek de Russische aanval op Oekraïne veel verder te gaan dan alleen de regio Donbas. In heel het land werden explosies waargenomen, waaronder de hoofdstad Kiev.
Beurzen wereldwijd gingen onderuit. En niet voor het eerst. Ook op 14 februari, toen er al rekening werd gehouden met een inval, daalde de Duitse DAX met krap 4%, terwijl ook de Italiaanse FTSE MIB, de Franse CAC 40 en de Spaanse IBEX 35 tot 3,5% aan waarde inleverden. Tegen de tijd dat de Amerikaanse beurzen openden, kalmeerden beleggers wat, maar de dreiging bleef sindsdien boven de markten hangen.
Van woensdag op donderdag viel Rusland daadwerkelijk Oekraïne binnen en donderdag liepen de verliezen in Europa opnieuw op tot wel 3%.
Check ook: Hoe selecteer ik de beste aandelen? Let op deze 7 cijfers
Veel beleggers zullen zich afvragen wat de huidige situatie zal betekenen voor de beurzen.
Koersdruk ebt mogelijk snel weg
Het verleden heeft aangetoond dat aandelenmarkten doorgaans fors teruglopen in oorlogssituaties, maar de volatiliteit kan ook snel voorbij zijn.
Analisten wijzen bijvoorbeeld op de situatie in 2014, toen Rusland de Krim annexeerde. In februari van dat jaar daalden de Amerikaanse indices ongeveer met 6% om vervolgens de stijgende trend verder te zetten, zo merkte beleggingsspecialist Kevin Verstraete van Lynx op.
De invasie van Irak in 1990 en 2003, die door de Amerikanen werd geleid, had een daling van de mondiale beurzen tot gevolg van 10%. Binnen enkele maanden waren deze verliezen weggewerkt. En ook op de eerste handelsdag na de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001, daalde de S&P 500 met krap 12%.
Aandelen onder druk
Welke aandelen gaan in een oorlogssituatie flink onderuit? Onder meer luchtvaartmaatschappijen werden op de beurs vaak minder waard, vooral na de aanslagen van 11 september. Bedrijven die zich richten op defensie en wapens waren toen juist in trek. Goud, dat wordt gezien als veilige haven, en de olieprijzen stegen eveneens fors, zoals ook in de afgelopen week te zien was.
Check ook: Beleggen in tijden van inflatie
“De geschiedenis laat zien dat de schok van een oorlog verrassend genoeg snel wegebt”, aldus marktanalist Arun Leslie John van Century Financial. “Geopolitieke ontwikkelingen kunnen op korte termijn boven de markten hangen, maar op lange termijn zijn de fundamentals het belangrijkst.”
Ook fondsbeheerder Paul Craig van Quilter Investors verwacht een beperkte impact. Hij stelt dat de beurzen omhoog kunnen als beleggers zien dat een verdere escalatie van de situatie de kop in wordt gedrukt. “We zagen dit toen de VS Irak binnenvielen in 2003. Een eerste succesvolle inval leidde ertoe dat beleggers dachten dat de oorlog sneller dan verwacht over zou zijn”, aldus Craig.
“Beurzen zijn eerder geneigd te reageren op zwakke bedrijfscijfers dan op geopolitieke ontwikkelingen”, zo vervolgt hij. Bedrijfscijfers en macro-economische ontwikkelingen zijn op middellange termijn belangrijker voor de beurzen dan geopolitieke conflicten, zeker gezien de handel van en naar Rusland relatief beperkt is.”
Is het dit keer anders?
Dit wil uiteraard niet zeggen dat de beurzen dit keer op dezelfde manier zullen reageren als in het verleden. Het grote gevaar is dat de Oekraïne-crisis de inflatie verder kan aanjagen als het Westen met harde maatregelen komt voor Rusland en Poetin terugslaat door de olie- en gastoevoer naar Europa af te sluiten.
“Voor de Europese beurzen, vooral voor de Duitse DAX, kan het effect van de crisis langer zichtbaar zijn vanwege de banden van Duitsland met Rusland”, aldus David Morrison, marktanalist bij Trade Nation.
Het Westen kan besluiten dat Rusland van het internationale banksysteem SWIFT wordt afgesloten. Dit zal vooral Italiaanse en Franse banken raken, die wel tot 50 miljard dollar hebben uitstaan in Rusland. Ter vergelijking: Amerikaanse banken hebben daar een blootstelling van nog geen 15 miljard dollar.
Zo hebben onder meer Unicredit, Société Générale en ING een dochteronderneming in Rusland. Deze banken zullen zodoende worden geraakt bij dergelijke maatregelen tegen het land. Vooralsnog wordt echter afgezien van de SWIFT-maatregel.
Maar er zijn ook bedrijven die momenteel in waarde stijgen op de beurs, waaronder oliereuzen als Shell, BP, ExxonMobil en Chevron, mede dankzij de forse stijging van de olieprijzen.
Federal Reserve
Volgens Verstraete van Lynx is een niet onbelangrijke factor in het verhaal de Federal Reserve (Fed). In 2014, toen Rusland de Krim annexeerde, handhaafde de Fed een zeer lage rentevoet. "Bijgevolg had de Russische invasie in 2014 slechts een beperkte reactie op Wall Street", aldus de beleggingsadviseur. "Nu wil de Fed wél de rente verhogen, dit kan ervoor zorgen dat de markt volledig anders reageert in vergelijking met 2014."
“Het wordt nu afwachten welke economische sancties het Westen zal nemen voor de Russische acties.”
De stap van Poetin heeft in ieder geval grote gevolgen voor Rusland en het Westen. Economische vertraging in Europa is een reële mogelijkheid. En dat kan niet zonder gevolgen blijven voor de gehele wereldeconomie, zo concludeerden we al eerder.
Lees ook: 9 slimme beleggingsstrategieën