Bij beleggen in obligaties draait alles om de kredietwaardigheid van de organisatie die de leningen uitgeeft. Deze wordt beoordeeld door ratingbureaus als Moody's en Fitch. Maar hoe gaan zij te werk en hoe moet je als belegger een rating interpreteren?
Om goed te kunnen beleggen in obligaties is het van cruciaal belang om te weten hoe groot het risico is dat het land of het bedrijf dat de lening aangaat niet meer in staat is om aan de verplichtingen te voldoen. US News zette op een rij hoe obligatieratings werken.
Ratingbureaus als Standard & Poor beoordelen de kredietwaardigheid van kredietnemers en geven een risico-score af, die afloopt van AAA (hoogste kredietrating) tot C of zelfs D (laagste rating).
Hoe lager de rating is, hoe hoger het risico voor de belegger om zijn inleg niet meer terug te zien. Als een bedrijf in zo'n geval toch een obligatie wil uitgeven, zal het dan een hogere rente moeten betalen, want de rente is een risicopremie.
Overheid het betrouwbaarst
Gautum Khanna, een in New York gevestigde portefeuillemanager bij Insight Investment, beschouwt staatsobligaties als nagenoeg risicovrij. "Als je geld leent aan de overheid, hoef je je eigenlijk geen zorgen te maken dat je je geld niet terugkrijgt, want de overheid heeft de mogelijkheid om belasting te heffen en geld te drukken.
Ratings op een rij
In de onderstaande tabel staan de ratings vermeld die de drie grootste ratingbureaus hanteren, met de betekenis erachter.
Nederlandse staatsobligaties hebben de hoogste rating: AAA. De rente hierover is momenteel heel erg laag (dichtbij de 0%). Maar voor beleggers die op zoek zijn naar zekerheid is dit schuldpapier wel geschikt, omdat het risico dat je je inleg kwijt bent zeer gering is.
Ben je daarentegen bereid om meer risico te nemen, dan zul je liever kiezen voor obligaties met een wat lagere rating. Deze bieden namelijk een hoger potentieel rendement.
Investment grade obligaties
Zoals je in de bovenstaande tabel kunt zien, delen ratingbureaus obligaties in twee categorieën in: 'investment grade' en 'non-investment grade'. De eerste groep zijn het minst risicovol. Deze worden op de markt gebracht door de meest kredietwaardige bedrijven. Zij hebben een rating Baa3 of BBB- en hoger.
Non-investment grade schuldpapier is het meest risicovol. Hiertoe behoren zogeheten high-yield bonds, speculatieve obligaties of, minder vriendelijk, junk bonds genoemd. Deze leveren een aanzienlijk hogere rente; vandaar de term 'high-yield' bonds.
Ratingbureaus
De bekendste internationale ratingbureaus zijn Moody's, Standard & Poor's en Fitch. Ze maken gebruik van de expertise van analisten en wiskundige modellen om het kredietrisico van obligatie-uitgevers te beoordelen. Hiertoe analyseren zij gepubliceerde rapporten en voeren zij interviews met de uitgever.
Lees ook: Herbeleg je dividend (en zes andere tips voor succes op de beurs)
Twee sleutelelementen
Er zijn twee sleutelelementen voor een kredietbeoordeling, zegt Khanna. "Het kwantitatieve en het kwalitatieve. Het kwantitatieve element is puur een financiële beoordeling. Hierbij kijkt het ratingbureau onder andere hoe sterk de balans is en hoe veerkrachtig de omzet, winst en cashflow zijn."
Om hoog gewaardeerd (investment grade) te zijn, moeten emittenten ook aan bepaalde kwalitatieve kenmerken voldoen. "Ze moeten flexibel zijn en kunnen aantonen dat ze nog steeds aan hun verplichtingen kunnen voldoen bij een recessie of economische krimp."
Voor een groot bedrijf is het bijvoorbeeld een pluspunt als het in geval van nood een bedrijfsonderdeel kan afstoten of als er een capabele leiding is.
Elk ratingbureau heeft zijn eigen methode, maar ze hanteren een aantal gemeenschappelijke criteria. Dat zijn onder andere de concurrentievoordelen of -nadelen, cashflow en winstgevendheid, gebruik van hefboomwerking, liquiditeit en financiële flexibiliteit. Ook wordt gekeken naar economische-, geopolitieke- en regelgevingsrisico's, de winstmarges en het management.
Ratingbureaus beoordelen ook obligatiefondsen. Hiervoor kijken ze niet alleen naar de kredietwaardigheid van de totale portefeuille (de optelsom van individuele obligaties), maar ook naar de kwaliteit van de fondsbeheerder.
Rating niet heilig
Khanna waarschuwt beleggers ervoor om zich niet alleen vast te houden aan obligatiebeoordelingen. Volgens hem bewegen veel ratingbureaus nogal traag. "Het duurt lang voordat verbeteringen of verslechteringen van de kredietwaardigheid van een bedrijf in de beoordelingen zijn doorgedrongen", zo meent hij.
Als gevolg hiervan zullen de financiële markten al rekening houden met het effect van een ratingwijziging voordat deze verandering daadwerkelijk plaatsvindt.
Volgens Jim Barnes, directeur fixed income bij Bryn Mawr Trust, is het daarnaast belangrijk dat beleggers begrijpen dat een kredietrating het oordeel is van slechts één partij en dat deze misschien niet het volledige kredietrisico weerspiegelt.
Lees ook: Meer rendement uit je beleggingen? Volg deze 7 tips