Nog steeds is in de supermarkt gezond eten vaak duurder dan minder gezond eten. Zo kost een pond biologische kipfilet rond de 6 euro in de supermarkt; dezelfde hoeveelheid diepvriesfrikandellen kost 1,50 euro. Toch kan je twee vliegen in één klap slaan: besparen op de boodschappen en tegelijk gezonder eten.
Wat valt onder gezond eten? Ken je de Schijf van Vijf nog? Geïntroduceerd in 1953 en nog altijd is het het beste om je aan de vijf elementen van die schijf te houden. In het kort bestaat die schijf uit:
- Groente en fruit voor de vitamines en mineralen.
- Brood, aardappelen, rijst, peulvruchten, pasta zorgen voor vezels.
- Zuivel, vlees en vis zijn nodig voor de eiwitten.
- Vetten en olie voor vitamines en vetzuren.
- Dranken voor de vochtbalans, liefst water, thee.
Elke dag heb je dus producten uit al deze vijf categorieën nodig, van de één wat meer dan van de ander. Op de site van het Voedingscentrum vind je een tool waarmee je kunt uitrekenen hoeveel jij van iedere productgroep per dag nodig hebt.
Doe het zelf
De belangrijkste manier om geld te besparen met gezonder eten is: zelf doen. Ga zelf je eten bereiden (zie ook: Ga toch zelf snijden en schillen). Voorverpakte producten – en dus ook maaltijden – zijn eigenlijk altijd duurder dan zelfbereid eten. Er is immers bij de producent meer werk nodig om de producten te bewerken.
Daar kan je tegenover stellen dat je eigen tijd ook geld kost. Maar wil je gezonder en goedkoper eten en je hebt tijd om hier extra aandacht aan te besteden, dan is zelf koken een slimme keuze.
Een ander voordeel van zelf doen is dat je weet wat je kookt, je kan zelf bepalen welke ingrediënten je toevoegt en weglaat. In kant-en-klaar-maaltijden zit vaak te weinig groente en vezels en te veel verzadigd vet en zout. En die groente en vezels zijn juist zo gezond.
Als je zelf kookt, kan je bovendien de portiegrootte aanpassen aan je eigen wensen. Ook kan je porties invriezen of nog een dagje bewaren omdat je zeker weet dat de maaltijd is bereid met verse producten. Een restje boerenkool kan je makkelijk met worst en al invriezen. Op deze manier gooi je minder weg, help je je portemonnee en ga je voedselverspilling tegen.
Maak gebruik van het seizoen
Gebruik de producten van het seizoen. Nog steeds zijn bepaalde producten (vooral groente, fruit en aardappels) in bepaalde maanden goedkoper dan in andere periodes. Zo is er vast wel bloemkool te krijgen in de wintermaanden, maar buiten dat de smaak minder is, is een bloemkool in februari veel duurder dan in mei.
Heb je werkelijk geen idee wat de seizoensgroenten zijn? MilieuCentraal heeft een tool (en een app) waarmee je het kunt opzoeken.
Eet minder vlees
Eet minder vlees en meer peulvruchten. Goed en lekker vlees is duur. Zoek bijvoorbeeld een keer per week eens naar een goedkoper (en gezonder, dus niet de frikandellen van hierboven) alternatief. Linzen bijvoorbeeld. Vooral de gedroogde soorten zijn niet duur (circa 1,50 voor 900 gram – reken op ongeveer 100 gram per persoon).
Eet meer rauw
Een beetje flauw, maar als je meer rauwe producten eet, bespaar je op je nuts-kosten, water en andere kookbenodigdheden. Ook blijven er meer vitaminen en mineralen behouden als je groente niet kookt, en die zijn gezond. In het kader van de voedselverspilling: je kan rauwe producten ook vaak langer bewaren dan bereide varianten, dus je hoeft minder weg te gooien.
Veel gekookte groente kan je overigens wel invriezen om er later een groentesoep of pastasaus mee te maken.
Ben je niet zo'n held in de keuken? Het kost misschien in het begin wat tijd, maar met hulp van de vele receptenwebsites (zoals ah.nl, smulweb.nl, recepten.net), de gratis kookmagazines in de supermarkt en al die kookprogramma’s op televisie moet het toch lukken om een lekkere maaltijd zelf te bereiden.
Boodschappenlijstje
En als laatste de open deuren:
- Let op de aanbiedingen, maar denk wel goed na voor je iets koopt. Heb je het écht nodig en hoelang kan je het bewaren?
- Ga geen boodschappen doen als je trek hebt. Als je trek hebt, is namelijk alles aantrekkelijk om te kopen (en vooral de ongezondere snacks).
- Maak een lijstje (en houd je daaraan). Met een boodschappenlijstje kom je minder snel in de verleiding in het wilde weg dingen te kopen die je misschien na twee dagen weer weg moet gooien.
- Vermijd waar mogelijk de supermarkt. De prijzen op de markt zijn vaak lager en de kwaliteit van de producten is vaak beter. Je komt op de markt minder snel in de verleiding om chips, koek, chocolade, et cetera te kopen omdat het vaak niet wordt aangeboden. Pas voor de zekerheid je looproute zo aan dat je niet langs de friet-, loempia-, of stroopwafelkraam komt.
Doe je je boodschappen bij de groenteman, visboer, slager, bakker, et cetera, dan beweeg je ook nog eens meer dan wanneer je alles in één keer in de supermarkt haalt - als je op de fiets of lopend gaat dan, hè!