Als je zwartwerkt houd je in de regel meer geld over dan wanneer je alles keurig opgeeft bij de Belastingdienst. Klinkt verleidelijk wellicht - wie wil er immers niet wat extra duiten in z'n spaarpot hebben - maar verstandig is het niet.
Even helder: wat is zwartwerken precies?
Er is sprake van zwartwerk wanneer de werknemer iets krijgt voor het uitvoeren van een dienst voor z'n werkgever, zonder dat dit wordt opgegeven bij de Belastingdienst. De verschuldigde belasting en premies worden dan niet betaald.
Veel mensen doen dat wel eens, misschien zelfs onbewust. Een voorbeeld: help je een keer 'n kennis met verhuizen en vang je daar een paar tientjes voor die je niet opgeeft, dan werk je in principe al zwart.
Echt kwalijk wordt het wanneer je het doelbewust doet omdat je extra wilt verdienen en daarbij dus moedwillig de Belastingdienst omzeilt. Dat gebeurt best veel. Uit een onderzoek dat het CBS vorig jaar publiceerde blijkt dat 10% van de Nederlanders stiekem wat bijklust. Dit percentage is al jaren stabiel. Vooral jongeren (jonger dan 25 jaar) doen dit, en dan met name in horeca en recreatie. Maar ook op andere leeftijden en in andere beroepsgroepen komt het voor.
Gevolgen voor de zwartwerker
Betrapt de Belastingdienst je op zwartwerken, dan kun je je portemonnee trekken: reken in ieder geval op een naheffing voor de inkomstenbelasting. Je betaalt wat je had moeten betalen als je de boel niet om de tuin had geleid. En voor dat verzwijgen an sich kun je ook nog eens beboet worden (4000 euro).
Een andere nare bijkomstigheid van je stiekeme arbeid: je bent niet verzekerd. Krijg je tijdens je werkzaamheden een ongeluk, dan draai jij voor de kosten op, en niemand anders.
Bovendien heb je geen recht op een uitkering bij ziekte of als je je werk verliest. Je werkzaamheden zijn immers nergens als zodanig geregistreerd. Uitkeringsinstanties zien jou dan niet als rechthebbende.
Gevolgen bij zwartwerken met een uitkering
Werk je zwart en ontvang je tegelijkertijd een uitkering? Word je gesnapt, dan zal de uitkeringsinstantie geld van je terugvorderen. Je hebt immers een uitkering ontvangen zonder dat je daar (volledig) recht op had, omdat je tegelijkertijd ook andere inkomsten had. De controle is streng, de pakkans daardoor groter. Er werken minder mensen zwart naast hun uitkering dan voorheen; het CBS denkt dat het aantal is teruggedrongen vanwege de grotere controle.
Daarnaast kun je op een boete rekenen en die moet je absoluut voldoen, desnoods door spaargeld en eigendommen in te leveren.
Het kan zelfs zijn dat er aangifte tegen je wordt gedaan en dat er een strafrechtprocedure wordt gestart. Bij fraude kun je een strafblad krijgen.
Gevolgen voor de werkgever
Een werkgever die zijn personeel zwart uitbetaalt kan, als hij wordt betrapt, uitgaan van een naheffing van de Belastingdienst. Daarnaast kan hij rekenen op een boete. Let wel: pér werknemer die zwart voor hem werkt.
Tot slot kunnen dit soort praktijken ondernemers een strafblad opleveren.
Het is verstandiger (en eerlijker!) om keurig wit te werken, kortom. Doe je dit niet of laat je een ander zwart voor je werken en word je betrapt, dan ben je misschien wel meer geld kwijt dan wat je aanvankelijk had verdiend met je geheime praktijken.