Er zijn leukere dingen om mee aan de slag te gaan, maar als je gaat scheiden, dan kun je er eigenlijk niet omheen: je zult afspraken met je ex-partner moeten maken. Afspraken op het gebied van jullie huis, het geld en de kinderen, bijvoorbeeld.
Volgens NRC Q stelt zo'n 80% van de koppels die willen scheiden een convenant op. In zo'n convenant, zo schrijft Rijksoverheid, kun je onderlinge afspraken maken over zaken als de alimentatie, de kinderen en het pensioen.
Een convenant is niet verplicht en de afspraken zijn ook niet per definitie in rechte afdwingbaar. Dit laatste is alleen het geval wanneer het echtscheidingsconvenant een executoriale titel heeft gekregen - dat kan alleen de rechter doen. In overleg, uiteraard.
Lees ook: Neem de hoogte van de kinderalimentatie onder de loep
De afspraken: soms gaat het fout
Het kan best handig zijn samen een convenant op te stellen. Op die manier is hetgeen precies van beide partijen wordt verwacht duidelijk en concreet.
Maar soms hebben de gemaakte afspraken negatieve financiële consequenties voor één partij, of zelfs voor beide partners, zonder dat je dit vooraf wist.
Je kunt samen nog zo goed praten en zulke goede afspraken maken, maar het kan altijd anders lopen dan gedacht. Bijvoorbeeld op fiscaal gebied - je moet maar net weten hoe dat allemaal exact werkt.
NRC Q-redacteur Rentsje de Gruyter noemt verschillende valkuilen én mogelijke oplossingen. Zoals de twee hieronder, die specifiek betrekking hebben op de scheiding en jullie koophuis.
1. De hypotheekrenteaftrek
De eerste situatie die wordt geschetst, gaat over de hypotheekrenteaftrek.
Een stel heeft een koophuis. Het huis blijft na de scheiding op naam van beide partners staan. Na de scheiding gaat de man een woning huren, maar hij blijft wel de hypotheekrente betalen. Zijn ex-vrouw blijft in het huis wonen met de kinderen. De afspraak is dat hij, omdat hij hypotheekrente betaalt, geen alimentatie hoeft te betalen.
Het probleem is als volgt: de man komt er tijdens zijn belastingaangifte achter dat hij nog maar vijftig procent van de betaalde rente mag aftrekken. Na twee jaar mag hij niks meer aftrekken: de Belastingdienst geeft alleen renteaftrek aan de partner die het huis bezit (op wiens huis de hypotheek blijft staan, maakt niet uit).
Een mogelijke oplossing: de man kan nog twee jaar 100% renteaftrek houden als in het convenant wordt vastgesteld dat de helft van de betaalde hypotheekrente alimentatie in natura is.
Check ook: In je koophuis blijven wonen na de scheiding: dat kan duur uitpakken
2. De hypotheekschuld
De tweede situatie gaat over het aflossen van de hypotheekschuld.
Een gescheiden koppel heeft een koophuis dat voor een ton onder water staat. In het convenant wordt afgesproken dat de man de hypotheekschuld overneemt en in het huis blijft wonen. Hij hoeft in ruil hiervoor geen alimentatie te betalen. Zij gaat huren.
Het probleem: omdat het huis voor een ton onder water staat heeft de vrouw in feite een schuld van 50.000 euro bij de man. De Belastingdienst ziet de schuldovername als een schenking aan de vrouw, of als afkoop van de alimentatie. Daarom moet zij belasting betalen over die 50.000 euro - en dat geld heeft ze niet.
Een mogelijke oplossing: het stel kan een schuldverklaring opstellen. Daarin staat de schuld van de vrouw aan de man, waarover ze rente moet betalen. Bij de man wordt dit minimaal belast, bij haar is het vijftien jaar lang aftrekbaar.
Check ook: Stappenplan: scheiden, wat komt daar bij kijken?