Je kunt je bruiloft crowdfunden – de gasten betalen vooraf, in plaats van in een envelopje op het feest – maar daarvoor is crowfunding eigenlijk niet meer bedoeld.
(Klik op de afbeelding om het fragment af te spelen)
Crowdfunding is – zoals de naam al aangeeft – financiering door de massa. Een aantal jaar geleden waren het vooral kleine ondernemingen waarin je in ruil voor een melige koffiemok, een T-shirt of kaartjes voor een film een klein bedrag investeerde. Vaak was het een startend bedrijfje van een bekende, of een goed doel van een familielid.
Maar dat is niet meer zo. Crowdfunding maakt een professionaliseringsslag door en lijkt steeds meer op een echte belegging. Niet langer staat de idealistische gedachte van het doneren centraal, steeds vaker valt er rendement te behalen op een investering. En terecht, want het is normaal dat er een beloning staat tegenover het risico van een investering.
Er zijn verschillende manieren van crowdfunding:
- Donaties (geen tegenprestatie, enkel voor het sociale gevoel).
- Sponsoring (kleine tegenprestatie, bijvoorbeeld in de vorm van een exemplaar van een cd of film of naamsvermelding).
- Pre-sales (voorverkoopcampagne waardoor het product in productie kan, financieel rendement ligt in korting op het product).
- Aandelen.
- Leningen (soms omwisselbaar in aandelen).
Check ook: Cheklist: hoeveel kan ik belastingvrij schenken?
Waar vind je een interessante investering?
Hoe kom je aan interessante projecten om in te investeren? Nou, bijvoorbeeld via een van de tientallen online crowdfundingplatforms, die investeerders en ondernemers aan elkaar koppelen. Met name de platformen die aandelen en leningen faciliteren kunnen qua verwacht rendement interessant zijn. Die leveren mogelijk het meeste op.
En hoewel er nog steeds platforms bijkomen, zijn de populairste en grootste (met meer dan 1 miljoen euro aan opgehaald vermogen):
- Voordekunst (donaties)
- Geldvoorelkaar (lening met hoog financieel rendement)
- CrowdAboutNow (lening aan MKB, band tussen investeerder en ondernemer is belangrijk)
- Oneplanetcrowd (converteerbare leningen, richt zich op duurzame projecten)
- Symbid (aandelen)
- Ten Pages (via aandelen investeren in een manuscript, je deelt in de winst van de boekverkoop)
Waar let je op?
Maar voordat je een investering doet in een project moet je je, net als bij een belegging op de beurs, wel afvragen waar je in investeert, wat het mogelijke risico is, et cetera. Probeer eerst antwoorden te krijgen op deze vragen:
- Hoe zit het met de verhandelbaarheid en het risicomanagement?
- Zijn de rendementsverwachtingen wel realistisch?
- Is het concept gevoelig voor fraude?
- En is de financiële verslaggeving van voldoende niveau?
Om antwoord te krijgen op deze vragen, moet je je wel goed verdiepen in het project. Dat kost tijd, maar als je een aandeel of beleggingsfonds koopt, doe je (hopelijk) ook eerst wat research. In dat opzicht verschilt investeren met de crowd niet van een beursbelegging.
Lees ook: Ja, beleggen is riskant. Maar de beurs is geen casino
Hoe zit het met toezicht?
Een crowdfunding-platform kan, afhankelijk van de vorm, onder de Wet op het financieel toezicht (Wft) vallen. Als je bijvoorbeeld rente, obligaties of aandelen in ruil voor je gedane investering krijgt heeft het platform in veel gevallen een vergunning of ontheffing van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) nodig.
De AFM: "In het register crowdfunding-platformen kun je nakijken welke partijen een vergunning dan wel ontheffing hebben van de AFM." Op de website van de toezichthouder staan ook waarschuwingen voor aanbieders van financiële diensten die het niet zo nauw nemen met de regels. Investeer niet via hen.
Wil je meer lezen over crowdfunding? Op de zustersite van IEXGeld, Participaties, houden we investeerders op de hoogte van deze vorm van beleggen.
Tot slot nog een paar voor- en nadelen van deze manier van investeren op een rij
Dit zijn de voordelen van crowdfunding:
- Kleinschalig investeren tegen relatief kleine bedragen.
- Direct contact met de ondernemer zonder tussenkomst van de bank of een andere intermediair.
- Ondersteunen van projecten die jij interessant vindt.
- Relatief hoge rente (8 tot 10%) op leningen vanwege het hogere risico.
- Weinig kans op fraude door strenge sociale controle en gebruik van eigen netwerk van de ondernemer.
En dit zijn de nadelen:
- Relatief hoge risico’s doordat er vaak in beginnende bedrijfjes wordt geïnvesteerd die nog geen ervaring (geen trackrecord) hebben en soms nog niet eens een product. Er kan dan nog van alles misgaan.
- Beperkte verhandelbaarheid. Er bestaat geen marktplaats om je investering in een onderneming door te verkopen. Kijk voordat je instapt of je er eventueel ook weer uit kunt stappen en wat dat zou kunnen kosten.
- Er zijn nog geen wetten - wel regels - voor crowdfunding. Toezichthouder AFM houdt de markt wel steeds scherper in de gaten en heeft een speciaal register opgezet. Het crowdfunding-register vermeldt alle crowdfundingsplatformen die van de AFM een vergunning of ontheffing hebben gekregen.
Lees ook: Waarom sparen riskanter is dan beleggen