Om hypotheekrenteaftrek te krijgen, moeten starters op de woningmarkt sinds 1 januari 2013 hun hypotheek 100% aflossen binnen dertig jaar, door middel van een annuïteiten- en (of) lineaire hypotheek.
Deze regel heeft ervoor gezorgd dat er onduidelijkheid is ontstaan rond de duur van de renteaftrek als een alleenstaande gaat trouwen in gemeenschap van goederen. Ik geef je verderop in mijn tekst drie voorbeelden.
Check ook: Starters kunnen kiezen uit drie hypotheken.
Allereerst: de onduidelijkheid is ontstaan door tegenstrijdige antwoorden van de Kennisgroep Verzekeringsproducten en het Ministerie van Financiën.
De Kennisgroep doet aanbevelingen aan het kabinet. Daar tussen zit eigenlijk nog het Ministerie van Financiën. De juiste volgorde zou eigenlijk zo moeten zijn:
- De Kennisgroep beoordeelt een bepaalde (fiscale) situatie en geeft hierover zijn mening of advies.
- Dit advies (of de mening) wordt dan meestal overgenomen door het ministerie van Financiën.
- Bij goedkeuring kan het voorstel naar het kabinet, waarna het voorstel definitief wordt aangenomen.
De hypotheekbranche weet dan precies wat er in welke situatie geadviseerd moet worden. De banken en hypotheekadviseurs hebben een zorgplicht naar hun klanten. Klanten moeten 100% de juiste informatie krijgen, zodat zij een goede beslissing kunnen nemen rond het afsluiten van hun hypotheek. Hierbij is het belangrijk om precies te weten hoelang iemand nog renteaftrek heeft en om welk bedrag het gaat.
Lees ook: De woningmarkt en de politiek: regels, regels, regels
Onduidelijkheid rondom hypotheekrenteaftrek: casus
De casus is als volgt. Een man (alleenstaand) heeft een woning gekocht voor 200.000 euro. Deze man trouwt vijf jaar later met een vrouw in gemeenschap van goederen. Op het eerste gezicht een zeer simpele casus die dagelijks voorkomt.
De onduidelijkheid ontstaat door het moment van (de datum) trouwen en de aankoopdatum van de woning. Hieronder de voorbeelden met daarbij de meningen van de Kennisgroep en het ministerie van Financiën.
Voorbeeld 1: Aankoop woning en trouwen voor 1-1-2013
- man koopt alleen een woning op 1-1-2006, hypotheek 200.000 euro
- man heeft renteaftrek van 1-1-2006 tot 1-1-2036 voor 200.000 euro
- man trouwt per 1-1-2011 met vrouw (starter) in gemeenschap van goederen
- renteaftrek man wordt na trouwen: 100.000 euro van 1-1-2006 tot 1-1-2036 en 100.000 euro van 1-1-2006 tot 1-1-2011 (al renteaftrek genoten)
- renteaftrek vrouw wordt na trouwen: 100.000 euro van 1-1-2011 tot 1-1-2041
Door het trouwen per 1-1-2011 (trouwdatum is vóór de nieuwe regels van 1-1-2013) gaat de helft van de lopende hypotheek over naar de vrouw. Over dit hypotheekbedrag kan zij weer voor een nieuwe duur van dertig jaar de rente fiscaal aftrekken.
De Kennisgroep en het ministerie van Financiën zijn eenduidig over deze situatie.
Voorbeeld 2: Aankoop woning en trouwen na 1-1-2013
- man koopt alleen een woning op 1-1-2014
- hypotheek 200.000 euro (annuïteitenhypotheek)
- man heeft renteaftrek van 1-1-2014 tot 1-1-2044 voor 200.000 euro
- man trouwt per 1-1-2019 met vrouw (starter) in gemeenschap van goederen, lopende annuïteitenhypotheek is nog 180.000 euro
- renteaftrek man en vrouw wordt na trouwen: 90.000 euro tot 1-1-2044
De woning is nu na 1-1-2013 gekocht waardoor de nieuwe regels van toepassing zijn. Door het trouwen per 1-1-2019 gaat de helft van de nog lopende hypotheek over naar de vrouw. Over dit hypotheekbedrag is er géén nieuwe duur van dertig jaar van toepassing voor de renteaftrek. De hypotheek loopt namelijk door en de eerdere jaren van renteaftrek van de man worden ook in mindering gebracht bij de vrouw.
De Kennisgroep en het ministerie van Financiën zijn eenduidig over deze situatie.
Voorbeeld 3: Aankoop woning voor 1-1-2013 en trouwen na 1-1-2013
- man koopt alleen een woning op 1-1-2009, hypotheek 200.000 euro
- man heeft renteaftrek van 1-1-2009 tot 1-1-2039 voor 200.000 euro
- man trouwt per 1-1-2014 met vrouw (starter) in gemeenschap van goederen
Mening Kennisgroep:
- renteaftrek man wordt na trouwen: 100.000 euro van 1-1-2009 tot 1-1-2039 en 100.000 euro van 1-1-2009 tot 1-1-2014 (al renteaftrek genoten)
- renteaftrek vrouw wordt na trouwen: 100.000 euro tot 1-1-2039
De Kennisgroep is van mening dat voor de vrouw er geen nieuwe duur van dertig jaar van toepassing is. Zij kijken namelijk naar het tijdstip (datum) van het trouwen. Dit heeft plaatsgevonden na 1-1-2013, waardoor volgens hun de nieuwe regels van toepassing zijn.
Mening Ministerie van Financiën:
- renteaftrek vrouw wordt na trouwen: 100.000 euro van 1-1-2014 tot 1-1-2044
Het ministerie van Financiën is van mening dat voor de vrouw er een nieuwe duur van dertig jaar van toepassing is. Zij kijken namelijk níét naar het tijdstip (datum) van het trouwen. De datum van afsluiten van de hypotheek (was voor 1-1-2013) is namelijk volgens hen leidend.
Hierbij opgemerkt dat artikel II: De Wet inkomstenbelasting 2001 wordt met ingang van 1 januari 2044 als volgt gewijzigd: A, Hoofdstuk 10bis vervalt.
Trouwen en hypotheekrenteaftrek: niemand weet het echt
Vanaf 2013 is er dus geen duidelijkheid, omdat de Kennisgroep en het Ministerie van Financiën er verschillend over denken. Het gevolg is dat bij de verplichte examens voor de hypotheekadviseurs de vragen over deze situatie ook niet goed beantwoord kunnen worden.
Ook in de klas ontstaat er een nare situatie. Leraren beweren namelijk 100% zeker te weten hoe het zit. In werkelijkheid is dit echter niet mogelijk.
De hypotheekadviseurs moeten in hun financieel rapport uitwerken hoe lang een persoon nog renteaftrek heeft. De huiseigenaar gaat ervan uit dat de adviseurs dit goed doen. Maar dit is onmogelijk, omdat er nog geen duidelijkheid is.
Zelfs banken die hypotheken verstrekken, de Autoriteit Financiële Markten (AFM), instanties die examens afnemen, instanties die cursussen geven en lesmateriaal schrijven, doen maar iets. Ze verkondigen het wel te weten, maar dit is grote onzin.
Sinds januari 2015 zit ik op antwoord te wachten van de Kennisgroep of zij hun eerdere uitspraak handhaven. Talloze keren zou ik antwoord krijgen. Echter zij weten het ook niet meer. Zij zitten namelijk ook met de uitspraak van het ministerie van Financiën in hun maag.
Voor de fiscus is het gemakkelijker om de duur van renteaftrek bij te houden zoals de Kennisgroep het ziet. De vraag is nu hoe ze dit probleem gaan oplossen. Hoe kan de eerdere uitspraak van het ministerie van Financiën ongedaan worden gemaakt. Dit lijkt mij in ieder geval niet mogelijk.
Lees ook: Je aflossingsvrije hypotheek: de kleine lettertjes