De spanning stijgt. Er is veel over te doen geweest. Morgen, donderdag 23 juni, stemmen de Britten in een referendum over een langer verblijf in, óf een vertrek uit de Europese Unie. Oftewel: tegen of voor Brexit. De exacte vraag die zij moeten beantwoorden: "Should the United Kingdom remain a member of the European Union or leave the European Union?"
Lees ook: IEX.nl: Brexit in tien vragen
De uitslag wordt om ongeveer 04:30 uur vrijdagochtend verwacht. Wat als Brexit een feit wordt? Jaap Koelewijn, hoogleraar corporate finance bij Nyenrode Business Universiteit, ziet het met lede ogen aan. Hij denkt dat de Nederlandse consument zeker een tik krijgt als het 'Brexit-kamp' wint.
Export en werkloosheid
"Nederland exporteert veel naar Groot-Brittannië. In het geval van Brexit neemt die export af," vertelt Koelewijn. Nieuwe handelsregels, anders dan de regels die gelden voor handel tussen EU-landen, zullen namelijk voor barrières zorgen.
Nog los daarvan zal de Britse vraag naar Nederlandse producten krimpen, schrijft NRC. En die vraag is momenteel aanzienlijk.
Geciteerd uit NRC: kijk je naar wat Nederland verdient met de export (de toegevoegde waarde), dan is het Verenigd Koninkrijk zelfs de tweede handelspartner van Nederland. Dit komt doordat Nederland veel producten van eigen makelij uitvoert naar dat land.
Koelewijn: "Minder export zorgt voor een hogere werkloosheid in Nederland. En dat wordt pijnlijk." De Britse vraag is momenteel verantwoordelijk voor 300.000 banen (3,3% van de werkgelegenheid) in Nederland, berekende ING. Volgens Koelewijn kunnen een oplopende werkloosheid en de onzekerheid ervoor zorgen dat Nederlandse consumenten minder gaan uitgeven.
Dalende koersen
Ook beleggers hebben een hekel aan onzekerheid, weet de hoogleraar. "Als het allemaal doorgaat, dan zullen de aandelenkoersen dalen. Beleggers verwachten nu dat het zo'n vaart niet zal lopen en daardoor zag je de koersen de afgelopen dagen stijgen. Maar bij een Brexit komt er echt een dikke koersval." Op zustersite Belegger.nl viel eerder deze maand ook al te lezen dat Europese aandelen wel tot 24% kunnen dalen.
Of het ook langer doorwerkt in de beurskoersen dan alleen direct na het referendum is wel de vraag. Koelewijn: "Als het een heel langslepende onderhandeling tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU wordt, dan wel. De hele exit-procedure moet onderhandeld worden en nieuwe handelsverdragen moeten vorm krijgen."
Het kan overigens jaren duren voordat Groot-Brittannië de Europese Unie definitief heeft verlaten. Dat schrijft Nico Inberg op IEX. Er moet een overeenkomst worden gemaakt waarin bepaald wordt hoe een en ander wordt geregeld. Daarnaast zal het Verenigd Koninkrijk met elke afzonderlijke EU-staat nieuwe afspraken moeten maken.
Negatieve scenario's
Koelewijn is niet de enige die weinig positiefs van Brexit kan maken. Op veel plekken, zowel on- als offline, valt te lezen dat het de EU zal schaden, dat het funest is voor de handel, dat het vertrek van de een misschien het vertrek van de ander kan triggeren. Onzekerheid heerst.
En niet alleen overheden en experts geven hun visie, ook bedrijven zelf zijn achter hun glazen bol gekropen. Zo denkt gas- en elektriciteitsleverancier United Consumers dat een Britse leave de brandstofprijzen aan de Nederlandse pomp duurder zal maken. En autobouwer Toyota waarschuwt dat Toyota's tot zo'n 10% duurder kunnen worden. De Japanners laten jaarlijks meer dan 190.000 auto's in Groot-Brittannië bouwen en de prijzen moeten in geval van Brexit worden opgeschroefd.
Al met al weinig goeds over het mogelijke vertrek, dat is duidelijk. Maar natuurlijk is er ook ruimte voor nuance. Zo schrijft Inberg op IEX, specifiek over Brexit's effecten op de beurs: Ik denk dat als we straks terugkijken, dit op de beurs nauwelijks terug te vinden is in de langjarige grafiek. Na donderdag is er in ieder geval zekerheid.
Natuurlijk is het eerst nog maar afwachten wat de Britten beslissen. In elk geval komt er vrijdag een eind aan de onzekerheid over nee of ja.
Lees ook: IEX.nl: Brexit in tien cartoons