Je hebt in verschillende situaties recht op verlof. Bijvoorbeeld als je zwanger bent of net bent bevallen, als je een kind adopteert of wanneer je zorg aan een ander moet geven.
Soms moet je baas je salaris doorbetalen, maar soms ook niet. In de Wet arbeid en zorg is een aantal verlofregelingen opgenomen - daarin vind je rechten en plichten van de werkgever én de werknemer. Een samenvatting.
Als je zwanger bent en in loondienst of als zelfstandige werkt, óf een uitkering ontvangt, dan heb je recht op zestien weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Je krijgt tijdens je verlof een zwangerschapsuitkering (als je voor een baas werkt of al een uitkering ontvangt) of een zogenaamde ZEZ-uitkering (als je zzp'er bent).
Je zwangerschapsverlof gaat zes tot vier weken vóór de dag na de uitgerekende datum in en duurt tot en met de dag van de bevalling. En vanaf dat moment heb je recht op tien weken bevallingsverlof.
Als je baby te vroeg wordt geboren, dan tel je de dagen die je als het ware overhoudt van je zwangerschapsverlof op bij je bevallingsverlof, zodat je uiteindelijk alsnog op een totaal van zestien weken uitkomt. Word je baby juist later geboren dan gepland, dan krijg je alsnog tien weken bevallingsverlof.
Je kunt je verlof niet in delen opnemen en je krijgt geen extra dagen verlof als je van een meerling bevalt. Aanvragen doe je bij je werkgever óf het UWV.
Werk je in loondienst en ben je de echtgenoot of partner van de moeder van een pasgeboren baby? In dat geval heb je recht op twee dagen betaald verlof: vaderschapsverlof. Je salaris wordt tijdens kraamverlof doorbetaalt.
Is de baby thuis geboren, dan moet je je verlof binnen vier weken opnemen. Bij een ziekenhuisbevalling moet je het verlof binnen vier weken na thuiskomst van de baby opnemen.
Wil je je verlof opnemen, laat dit dan mondeling of schriftelijk aan je werkgever weten. Hij of zij kan het verzoek niet weigeren.
Je kunt ouderschapsverlof opnemen als je - tijdelijk - minder wilt werken zodat je meer tijd voor je kinderen overhoudt. Het gaat om 26 weken. Dit kan voor kinderen tot acht jaar, wanneer je minstens één jaar bij dezelfde werkgever werkt.
Als je meer dan één kind hebt, kun je vaker verlof opnemen. Bovendien kun je verlof krijgen voor je adoptiekind, pleegkind of stiefkind - mits het kind bij je woont. Let op: ouderschapsverlof is onbetaald. Je krijgt dus geen salaris, tenzij je er andere afspraken over maakt met je baas. Tijdens het verlof bouw je geen vakantiedagen op, tenzij je gedeeltelijk blijft werken.
Aanvragen moet je zelf doen, schriftelijk, ten minste twee maanden voordat het verlof in moet gaan. Hier lees je hoe je dat doet (je vindt er ook meer informatie over het onderwerp).
Als je een kind adopteert of een pleegkind krijgt, heb je recht op adoptie- of pleegzorgverlof. Dit verlof duurt maximaal vier weken en moet in één aansluitende periode plaatsvinden.
Tijdens dit verlof ontvang je een adoptie-uitkering of een pleegzorguitkering, zo lang als het verlof duurt. Je bouwt gewoon vakantiedagen op en je werkgever mag niet van je vragen dat je het verlof compenseert met vakantiedagen.
De aanvraag doe je bij je werkgever - die de uitkering voor jou aanvraagt bij het UWV - ten minste drie weken voordat het in moet gaan. Als je ww ontvangt, eeen ziektewetuitkering of een loongerelateerde WGA-uitkering krijgt, dan moet je je uitkering zelf aanvragen.
Je kunt het verlof al in laten gaan vóórdat je kind bij jou thuis komt: twee weken eerder. Ook kun je er juist voor kiezen het later in te laten gaan - dat kan tot zestien weken nadat het kind bij jou in huis is komen wonen.
Het kan voorkomen dat je - noodzakelijke - zorg aan je partner, ouders of inwonende kinderen moet geven. In dat geval kun je kortdurend zorgverlof aanvragen. Krijg je het verlof, dan betaalt je baas in elk geval 70% van je salaris door. En je bouwt gewoon vakantiedagen op.
Dit kan meerdere keren per jaar, maar wel met een maximum aan uren: twee keer het aantal uur dat je wekelijks werkt, in een periode van twaalf maanden.
Aanvragen doe je rechtstreeks bij je werkgever. Hij of zij kan het alleen weigeren als jouw verlof ervoor zorgt dat het bedrijf vreselijk in de problemen komt.
Als je voor langere tijd noodzakelijke zorg moet geven, kun je in plaats van een kortdurend verlof een langdurend verlof aanvragen. Je werkgever is, anders dan bij een kortdurend verlof, niet verplicht om je salaris door te betalen. Wel bouw je vakantiedagen op.
Rijksoverheid schrijft dat je per twaalf maanden maximaal zes keer het aantal werkuren per week kunt opnemen. Of dat je in een - aaneengesloten - periode van twaalf weken de helft van je uren maakt. In overleg met je werkgever kun je ook nog andere dingen regelen, bijvoorbeeld dat je het verlof over maximaal achttien weken verdeelt, of dat je andere werkuren per week maakt.
Je moet het verlof schriftelijk aanvragen, ten minste twee weken voordat het ingaat.
Als je problemen in je privéleven hebt, die je direct moet oplossen, dan kun je misschien calamiteitenverlof krijgen. Je behoudt tijdens dit verlof je recht op salaris.
Het gaat daarbij om bijzondere persoonlijke omstandigheden. Als een familielid komt te overlijden, bijvoorbeeld, of als je partner moet bevallen. Maar óók als je een ziek kind van school moet ophalen, of wanneer de loodgieter moet komen omdat er een waterleiding is gesprongen, schrijft Rijksoverheid.
Het verlof duurt in principe zolang als nodig is - een paar uur tot een paar dagen. Wil je calamiteitenverlof krijgen, dien je verzoek dan zo snel mogelijk in bij je werkgever en zorg voor een duidelijke een eerlijke onderbouwing. Geef ook een inschatting van hoe lang het gaat duren.
Let op: niet alle soorten verlof zijn in de wet opgenomen. Je kunt in sommige situaties bijvoorbeeld ook nog bijzonder of buitengewoon verlof opnemen. Daarover lees je hier meer.
Volgende keer verder gaan?
Sla je voortgang op en onthoud waar je gebleven bent.
Maak een gratis account aan Ben je al lid? Log in