Je bent van plan bewuster voor het milieu en voor je portemonnee te gaan leven. Je hebt plannen om te gaan stoken op hout en oud papier, de auto gaat eruit en je gaat voortaan met het openbaar vervoer en de fiets reizen. Je gaat je eten zelf verbouwen en je neemt zonnepanelen op het dak.
Nobele plannen, maar zijn al deze plannen eigenlijk wel zo goed voor het milieu en wat zijn de financiële consequenties? In deel twee van de serie de wereld verbeteren èn geld besparen: de houtkachel versus centrale verwarming.
In je ambitie om het milieu te sparen én geld te besparen overweeg je om je huis te verwarmen door hout te gaan stoken en de cv-installatie alleen nog voor warm water te gebruiken. In dat geval is een gesloten houtkachel de beste optie – omdat er weinig warmte verloren gaat en je er niet bij hoeft te blijven als hij aan is.
Lastig in de vergelijking tussen een houtkachel en centrale verwarming is dat er grote verschillen zijn tussen houtkachels en tussen de diverse cv-installaties. Vaak geldt bij allebei hoe ouder, hoe duurder in de stookkosten en hoe slechter voor het milieu. In deze vergelijking ga ik daarom bij beide uit van een relatief nieuwe hoogrendementsvariant en ik houd de aanschafkosten (en dus afschrijvingen) tevens buiten beschouwing.
Kan je gratis aan hout komen en woon je in een redelijk geïsoleerd niet te groot huis is een houtkachel natuurlijk goedkoper dan de centrale verwarming. Maar hoe goed is dit voor het milieu en als je geen gratis hout hebt, is het dan nog wel zo’n interessante optie?
Een tientje duurder
Stel je moet hout kopen. Ovengedroogd berkenhout (heeft een hoge energiewaarde) kost bijvoorbeeld circa 150 euro per kuub. Om de benedenverdieping van een goed geïsoleerd rijtjeshuis te verwarmen heb je voor een hele dag en avond rond de 10 kilo hout nodig. Dat is 3 euro per dag, is 90 euro per maand.
Hoeveel je kwijt bent aan stookkosten als je je huis verwarmt met een cv-installatie hangt sterk af van het bouwjaar van je huis en in hoeverre je huis geïsoleerd is en de kwaliteit van je cv-installatie.
Gemiddeld stook je in een redelijk geïsoleerd rijtjeshuis gebouwd na 1976 zo’n 1500 kubieke meter aan gas per jaar. De gasprijs ligt nu op circa 0,65 euro per kubieke meter. De stookkosten zijn dan 975 euro per jaar. Stoken met een centrale verwarming kost gemiddeld dus 80 euro per maand.
Kortom met centrale verwarming ben je gemiddeld 10 euro per maand goedkoper uit.
Gezellig, maar vies
Dan het milieu. Feit is dat er bij het stoken van hout fijnstof vrijkomt en dat is slecht voor je gezondheid. Hoe vuiler en natter het hout (sloop- en behandeld hout), hoe meer fijnstof er bij het stoken vrijkomt.
Dit is de reden dat het - vooral in dichtbevolkte gebieden - alleen is toegestaan om schoon en droog hout te stoken. In sommige woonwijken zijn houtkachels en openhaarden zelfs verboden omdat het te veel overlast zou veroorzaken.
Een ander nadeel aan het stoken op hout is het hout zelf. Je moet genoeg plek hebben om het te stallen en het te laten drogen. En als zo'n kuub hout voor je deur wordt gestort, ben je ook wel even bezig om het opgeruimd te krijgen.
Papieren haardblokken
Dan is er ook nog een mogelijkheid om papier te stoken. Er bestaan apparaten om van oud papier briketten voor in de kachel te maken. Lekker goedkoop, maar uit milieu-overwegingen moet je deze briketten niet stoken.
Door de inkt en structuur branden deze papierblokken slecht en onvolledig en komen er veel schadelijke stoffen vrij. Bovendien kan papier tot wel zeven keer gerecycled worden, dat is een stuk duurzamer dan die briketten.
Centrale verwarming
Hoe goed is een cv-installatie voor het milieu? Een cv-ketel werkt op gas. Bij het verbranden van gas komt koolstofdioxide (CO2) vrij en de schadelijke stoffen koolstofmonoxide (CO) en stikstofoxide (NOx). De uitstoot van NOx is medeverantwoordelijk voor zure regen.
Hoogrendementsketels (HR) verbuiken minder gas dan oudere ketels. En logisch, hoe minder gasverbruik, hoe lager de uitstoot van CO2. Dit is gunstig voor het milieu. Ook zit er een brander in zo'n HR-ketel die ervoor zorgt dat de NOx-uitstoot zoveel mogelijk wordt beperkt.
Om het even
Hout is duurzamer dan gas. Hout draagt niet bij aan het opraken van fossiele brandstoffen, gas wel. En de verbranding van hout is niet nadelig voor klimaatverandering, mits het hout afkomstig is van duurzaam beheerde bossen.
Maar er moet wel hout gekapt worden voor brandhout. Zolang er niet evenveel bomen worden teruggeplant is de houtkachel ook geen CO2-neutrale milieu-oplossing. Gasgebruik levert wel een bijdrage aan het broeikaseffect maar geeft weer minder uitstoot van andere schadelijke stoffen.
Een voordeel van een houtkachel is dat het snel warm is en het gezellig is, maar als je in een huis woont met veel kleine kamers of veel verdiepingen zullen er wel grote temperatuursverschillen zijn tussen beneden en boven.