Volgens het Europese cijferbureau Eurostat zijn vervoersdiensten in Nederland de duurste van de hele Europese Unie. Het OV is in Nederland 32% duurder dan gemiddeld in de EU en daar komt de btw-verhoging van 6% naar 9% nog bovenop. Kunnen we nu niet beter in de auto stappen?
Om de cijfers van Eurostat meteen maar even in perspectief te plaatsen: het grote verschil in de prijzen van vervoersdiensten in de Europese landen onderling, ligt vooral in de mate waarin het openbaar vervoer wordt gesubsidieerd door de lokale overheid.
In Luxemburg wordt reizen met het OV vanaf 2020 bijvoorbeeld zelfs helemaal gratis, maar dit betekent wel dat er via belastingen evengoed wordt betaald voor de diensten. Hetzelfde geldt voor België, waar de prijzen voor het OV gemiddeld slechts 4% boven het Europees gemiddelde liggen.
In het land wordt door de overheid veel geïnvesteerd om het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken, maar dit wordt uiteindelijk wel doorberekend in de belastingen. Dus iedereen betaalt dan mee aan de tickets van treinreizigers.
Reizen wordt duurder
Dit alles neemt evenwel niet weg dat reizen met het openbaar vervoer in Nederland beduidend duurder is geworden in de afgelopen jaren. Het Centraal Bureau voor de Statistiek berekende dat reizen met het openbaar vervoer tussen 2009 en november 2018 circa 23% duurder is geworden, waarbij vooral ritjes in de bus, tram en taxi flink stegen ten opzichte van treinkaartjes.
Lees ook: Dit is het beste moment om een auto te kopen
In ditzelfde onderzoek concludeert het CBS tegelijk dat de prijsstijging in het openbaar vervoer niet noemenswaardig groter is dan de stijging van de autokosten in dezelfde periode. Deze stegen namelijk met 22% tussen 2009 en november 2018.
Kortom: reizen met het openbaar vervoer is vanuit dit opzicht in de genoemde periode dus niet aantrekkelijker geworden dan een rit met de auto en vice versa.
Wel goedkoper?
Hieruit kun je evenwel niet opmaken of het nu goedkoper of duurder is om met bijvoorbeeld de trein naar je werk te gaan in plaats van met de auto. Het onderzoek van het CBS geeft daar ook geen antwoord op.
Er zijn teveel verschillende factoren om rekening mee te houden en het antwoord op de vraag is onder meer afhankelijk van hoeveel je auto verbruikt en welke afstand je aflegt. Het CBS geeft wel aan dat in Nederland tien keer zoveel geld wordt besteed aan autokosten als aan het openbaar vervoer.
Lees ook: 5 fouten om te voorkomen bij het afsluiten van een autolening
Per moment bekijken
Autokosten bestaan voor een derde uit brandstofkosten en die fluctueren. Dit betekent dat er tussen 2009 en 2018 evengoed momenten waren dat de auto wél aantrekkelijker was ten opzichte van de trein, bus of tram.
Bijvoorbeeld begin 2016, toen de olieprijs enorm laag stond. Begin 2011 stond de olieprijs juist flink hoger, waardoor het weer aantrekkelijker werd om met het openbaar vervoer te reizen.
Dus…?
Het is dus moeilijk te zeggen in welke mate het openbaar vervoer goedkoper of duurder is dan het reizen met de auto. Dit zal per geval verschillen. Iets makkelijker wordt het om te bepalen wanneer het één aantrekkelijker wordt ten opzichte van het ander, bijvoorbeeld bij flinke bewegingen in de olieprijs.
Het CBS wil in de komende maanden de actuele situatie in de gaten houden om de recente ontwikkelingen, zoals de prijsdaling van brandstof in december en de zojuist doorgevoerde btw- en accijnsverhogingen die zowel op brandstof als ov-prijzen invloed zullen hebben, op waarde te schatten. Dan wordt het misschien ook gemakkelijker om een keuze te maken tussen de auto of het openbaar vervoer.
Lees ook: Onze handleiding Beginnen met beleggen