De interesse van Nederlandse consumenten in crypto’s is sinds januari 2018 scherp gedaald, schrijft de AFM naar aanleiding van hun onderzoek. Er zijn fors meer uitstappers dan instappers en de 480.000 Nederlanders die crypto’s in bezit houden, kopen amper nog bij en checken hun portefeuille minder vaak.
De meest erkende risicofactoren zijn een instortende waarde, koersmanipulatie en gebrek aan toezicht. Een vergelijkbaar beeld komt naar voren bij deelnemers aan Initial Coin Offerings (ICO’s).
Vervolgonderzoek
De AFM heeft in januari een eerste onderzoek gedaan naar beweegredenen van cryptobezitters in Nederland. Sindsdien is de AFM de ontwikkelingen blijven monitoren en is in oktober 2018 een vervolgonderzoek naar crypto’s en ICO’s gedaan.
Dit waren de belangrijkste resultaten uit het eerste onderzoek:
- Ruim tweederde (69%) van de crypto-investeerders heeft een bedrag van minder dan 1000 euro ingelegd en slechts 2% speculeert met geleend geld.
- Vrienden spelen een belangrijke rol bij de aanschaf van crypto’s. In 2016 koos 43% voor crypto’s op advies van vrienden; begin 2018 was dat al 82%.
- Vooral latere instappers hebben crypto’s aangeschaft om snel geld te verdienen. 80% van de cryptobezitters kent de waarschuwingen van de AFM en niet meer dan 10% heeft ooit aan een ICO meegedaan.
Risicobewustzijn gestegen
Uit het onderzoek van oktober 2018 is gebleken dat het risicobewustzijn van cryptobezitters is gestegen naar aanleiding van de sterk gedaalde waarde van crypto's. De bitcoinkoers is met 68% gedaald en het wereldwijd opgehaald ICO-kapitaal is met -88% naar 300 miljoen dollar gegaan.
Van januari 2018 tot oktober 2018 is het aantal cryptobezitters met 100.000 gedaald naar 480.000. Er zijn slechts 30.000 instappers geweest, en 130.000 uitstappers. Er wordt daarnaast nog weinig bijgekocht en de portefeuilles worden minder gecheckt.
Wat wel positief is, is dat het risicobewustzijn is gestegen. Zo erkennen meer mensen dat crypto's risicovol zijn, dat de waarde kan instorten, dat er koersmanipulatie kan zijn en dat er geen toezicht is. Ook let men meer op waarschuwingen van de AFM.
Ook ICO's zijn minder aantrekkelijk geworden. Het wordt steeds meer omschreven als een Wilde Westen markt, zonder toezicht en met veel fraude en scams. 43% vindt ICO's minder aantrekkelijk dan in januari 2018. Toch schat slechts 26% de kans op verlies meer dan 50%.
Risico's
De AFM heeft meerdere keren gewaarschuwd voor de risico's van crypto's. "Crypto's hebben spectaculaire groeispurten en even extreme dalingen doorgemaakt, juist omdat het zo moeilijk is er een gefundeerde waarde aan toe te kennen. Investeren in crypto’s brengt grote risico’s met zich mee", schrijft de AFM.
Crypto’s vallen buiten het toezicht van de AFM en DNB, dus lopen crypto-investeerders meer risico. Bovendien zegt de AFM dat crypto’s kwetsbaar zijn voor oplichting en fraude. De combinatie van een hype met de anonimiteit van blockchaintechnologie maakt diverse vormen van een piramidespel mogelijk.
Door de toename in populariteit en de explosieve prijsstijgingen en dalingen vertonen crypto’s overeenkomsten met een klassieke zeepbel of bubbel. Bij een zeepbel kunnen de prijzen lange tijd oplopen. Een kleine gebeurtenis, zoals bijvoorbeeld een negatief nieuwsbericht, kan echter de bel ineens uiteen laten spatten. De prijzen kunnen hierdoor onverwachts en snel instorten.