Veel ondernemers verzekeren zich niet tegen arbeidsongeschiktheid, vanwege de hoge kosten. Gelukkig is er een voordelig alternatief: het broodfonds.
Wie in loondienst is, krijgt bij ziekte doorbetaald. Ondernemers ontvangen niets. Zij moeten een grote financiële buffer aanleggen om de klap te kunnen opvangen als ze langere tijd uitvallen.
Een andere optie is een arbeidsongeschiktheidsverzekering, maar de premies zijn vaak erg hoog. Bovendien gelden er vaak veel uitsluitingen. Het is dan ook geen wonder dat slechts 19% van de zzp-ers een arbeidsongeschiktheidsverzekering heeft afgesloten.
Gelukkig is er wel een goed en betaalbaar alternatief: een broodfonds. Hiervan maken inmiddels bijna 15.000 ondernemers gebruik, verdeeld over 330 broodfondsen. Is het voor jou interessant? We zetten de belangrijkste kenmerken voor je op een rij.
Lees ook: Hypotheek afsluiten als ondernemer? Let hier op!
Wat is het?
Een broodfonds is een constructie waarbij een groep ondernemers elke maand geld inlegt. Wie langer dan een maand ziek is, krijgt van de andere deelnemers een bedrag geschonken om in het levensonderhoud te voorzien. Het is een tijdelijk inkomen voor de duur van maximaal twee jaar.
Wat kost het?
Om het broodfonds goed te kunnen laten draaien ben je eenmalig 225 euro aan inschrijfkosten kwijt, voor de coöperatie Broodfondsmakers, die broodfondsen bijstaat en de administratie voert, plus maandelijks 10 euro contributie.
Daarnaast stort je elke maand geld op je eigen broodfondsrekening, waarmee schenkingen aan zieken betaald kunnen worden. De hoogte van de inleg is bepalend voor het bedrag dat je zelf ontvangt als je ziek wordt: hoe meer je inlegt, hoe meer je krijgt. De tarieven zijn voor iedereen gelijk, of je nu een risicovol beroept hebt (zoals timmerman) of niet.
De minimale inleg is 43,75 euro. Dit geeft recht op een maandelijkse schenking bij ziekte van 750 euro. De maximale inleg bedraagt 122,50 euro. In dat geval maak je aanspraak op een maandelijkse ziekteuitkering van 2.500 euro. Dat is een stuk voordeliger dan een arbeidsongeschiktheidsverzekering, waarvoor je minimaal 200 euro per maand moet neertellen.
De betalingen gaan niet onbeperkt door. Als er 36 maandtermijnen op je rekening staan, wordt het overtollige bedrag na afloop van het jaar naar jouw privérekening teruggestort.
Wat levert het op?
Zoals gezegd is de hoogte van de inleg en het bedrag waarop je bij ziekte recht hebt aan elkaar gekoppeld. Word je ziek, dan kun je zelf aangeven of je een volledige schenking nodig hebt of bijvoorbeeld de helft.
Je maandelijkse betalingen belanden niet op de grote hoop, maar op je eigen broodfondsrekening. Verlaat je het fonds, dan wordt het saldo op je privérekening teruggestort.
Moet ik belasting betalen over de tegoeden en schenkingen?
De tegoeden op je broodfondsrekening moet je voor de fiscus optellen bij je vermogen in Box 3. Dat betekent dat je hierover vermogensbelasting moet betalen, mits je totale vermogen uitkomt boven de drempel van 30.000 euro. De maandelijkse inleg mag je helaas niet aftrekken van je inkomen.
Ontvang je schenkingen wegens ziekte, dan hoef je daarover geen inkomstenbelasting te betalen, want het geld wordt niet aangemerkt als inkomen, maar als een schenking.
In theorie zou je voor schenkingen aan een zieke deelnemer schenkbelasting moeten betalen. Maar in de praktijk zul je nooit boven de belastingvrije drempel van 2.147 euro uitkomen. Reken maar mee. In het meest ongunstige geval, waarbij een minimaal aantal deelnemers (20) aan een zieke collega een maximale vergoeding (2.500 euro per maand) moet ophoesten, bedraagt de schenking 1.500 euro per persoon. Dat is ruim onder de vrijstelling.
Wat zijn de beperkingen?
Een broodfonds keert niet uit bij zwangerschap. Hiervoor moet je aankloppen bij het UWV, voor de ZEZ-regeling (Zelfstandig en Zwanger).
De schenkingen gaan ook niet onbeperkt door. Ben je langer dan twee jaar ziek, dan gaat de kraan dicht. Je kunt wel overwegen om je bij te verzekeren met een arbeidsongeschiktheidsverzekering met een eigen-risico-periode van twee jaar. Zo'n verzekering is vaak een stuk voordeliger dan een verzekering met een kortere eigen-risicoperiode.
Mag elke ondernemer meedoen?
Het broodfonds is bedoeld voor zzp'ers, zelfstandigen met personeel, directeur-grootaandeelhouders van een BV en vennoten in een VOF. Om misbruik te voorkomen moet elke deelnemer minimaal een jaar een eigen bedrijf hebben en een gemiddelde nettowinst behalen van minimaal 750 euro per maand.
De deelnemers aan een broodfonds kunnen ook aanvullende toelatingseisen stellen, bijvoorbeeld dat je woonachtig moet zijn in de regio of een bepaald beroep moet uitoefenen.
Om een levensvatbaar broodfonds te creëren, moeten minimaal twintig mensen deelnemen. Anders raakt het fonds in financiële problemen als er tegelijkertijd meer mensen ziek zijn. De bovengrens ligt op vijftig personen: daarboven is het nauwelijks mogelijk om elkaar nog goed te kennen. Dat is belangrijk, want een Broodfonds is gebaseerd op onderling vertrouwen.
Wat zijn de verschillen met een verzekering?
Anders dan bij een verzekering valt je maandelijkse inleg niet in een zwart gat, maar komt het op je eigen bankrekening. Het saldo blijft ook van jou, na aftrek van schenkingen aan zieken.
Verder is deelname een stuk voordeliger en bepaal je met je mede-broodfondsleden zelf de voorwaarden.
Is er geen risico op misbruik?
Het systeem drijft op vertrouwen en daarin schuilt een risico. Maar er is wel een vorm van sociale controle, omdat iedereen elkaar kent en broodfondsleden vaak ook contact opnemen met de zieke. Verder moet je bedenken dat het ziekteverzuim onder zelfstandigen statistisch laag is. Onder deelnemers van broodfondsen bedraagt het ziekteverzuim circa 1,3%.
Je kunt als broodfonds natuurlijk wel proberen om de risico's wat te spreiden, door bijvoorbeeld te zorgen voor een divers ledenbestand: dus niet alleen 55-plussers of mensen met een risicovol beroep.
Lees ook: Bedrijf verkopen? Neem deze 5 tips ter harte