Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) hebben een reclameverbod aangekondigd voor bijzonder risicovolle beleggingen, die aan onkundige beleggers worden aangeboden. Zo wil het kabinet voorkomen dat beleggingen waarmee je in korte tijd veel geld kunt verspelen onder de aandacht komen van nietsvermoedende consumenten.
Lees ook: Gokken is géén beleggen
Vanaf 2018 maakt Europese wetgeving het mogelijk schadelijke beleggingen volledig te verbieden. In aanloop naar deze nieuwe regels wil Dijsselbloem aanbieders van riskante beleggingsproducten alvast het zwijgen opleggen. Zij gebruiken soms zeer agressieve verkoopmethoden om hun waar aan de man te brengen, in de vorm van advertenties op internet, via social media en telefonisch.
Die reclames lokken consumenten steevast met het vooruitzicht dat zij in korte tijd snel geld kunnen verdienen. Dat er een gerede kans bestaat dat de inleg volledig in rook kan opgaan, daarvoor zijn de aanbieders minder mededeelzaam.
Lees ook: Meer rendement = meer risico. Altijd.
Om welke beleggingen gaat het? Dijsselbloem en de toezichthouder AFM hebben het in een brief aan de kamer over binaire opties en contracts for difference (cfd’s), en sluiten ook andere beleggingen niet uit. IEXGeld zet de meest brandgevaarlijke beleggingen voor beginnende beleggers op een rij.
Binaire opties: het nieuwe gokken
Binaire opties zijn vergelijkbaar met gokken op wit of rood aan de roulettetafel. Valt het balletje op rood, dan krijgt de belegger een vaste winstuitkering, in de regel 80% van de inleg. Is het wit, dan gaat de inleg in rook op. Je gokt alleen niet op twee kleuren, maar op hoger of lager: stijgt of daalt in een bepaalde periode de prijs van een aandeel, grondstof of valuta?
Wereldwijd is het oorlog tussen toezichthouders en aanbieders van binaire opties - een groot deel komt uit Cyprus en Israël. Landen als België, Australië en Canada hebben een verbod ingesteld op online reclame voor binaire opties en Frankrijk bereidt een verbod voor. De grootste zoekmachine voor Chinezen, Baidu, weert reclames voor deze opties, en in de Verenigde Staten hebben aanbieders al meer dan 100 miljoen dollar aan boetes moeten betalen.
De AFM wilde afgelopen jaren geen vergunningen afgeven aan aanbieders van binaire opties, maar moest onder druk van de rechter overstag. Het is niet verboden in ons land om binaire opties aan te bieden of erin te handelen. Steeds meer aanbieders gaan over tot een wildweststrategie. Ze bestoken buiten het zicht van de toezichthouder vanuit een belastingparadijs de consument.
Contract for difference (cfd): beleggen met dynamiet
Cfd’s maken gebruik van een hefboom: je profiteert versterkt als beleggingen in waarde stijgen. Dat betekent meer winst, maar ook veel meer verlies als je ernaast zit met je voorspelling. Bovendien beleg je deels met geleend geld. De Europese toezichthouder voor effectenmarkten, ESMA, vindt cfd’s daarom niet geschikt voor beginnende beleggers, omdat ze de risico's niet kunnen overzien. Dat kan ze veel geld kosten.
Of je echt veel geld kunt verdienen met cfd’s valt ook te bezien. Volgens onderzoek van de Franse toezichthouder verliezen negen van de tien mensen die beleggen in cfd’s en valutaproducten geld. Gemiddeld bedraagt het verlies in drie jaar tijd 10.900 euro. Dat is best veel geld. De AFM heeft sinds 2014 ruim 50 klachten binnen ontvangen over cfd’s en binaire opties.
Lees ook: Dit is hefboombeleggen
Turbo’s, sprinters en speeders: beleggen met geleend geld
In turbo’s, sprinters en speeders handelen is synoniem voor beleggen met geleend geld met een hefboom, maar dan met een beschermingsconstructie. Daardoor kun je nooit meer dan je volledige inleg kwijtraken. Door die hefboom kan je inleg snel in rook opgaan.
Turbo’s, sprinters en speeders zijn in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Verenigde Staten niet verboden in ons land, maar de AFM is er kritisch over. Ze zijn niet geschikt voor vermogensopbouw op de lange termijn en de uitleg die sommige aanbieders geven over de hefboomwerking en de gevolgen voor het mogelijke rendement laat soms te wensen over. Daardoor overzien particuliere beleggers de risico’s niet, en dat kan ze veel geld kosten. Bekend verhaal?
Leveraged ETF’s: beleggen met een verliesverdriedubbelaar
Leveraged ETF’s zijn de snelle jongens uit de ETF-school. Deze ETF’s bootsen met een factor twee of drie – de hefboom - het rendement van een onderliggende index na. Als de AEX op dagbasis 10% stijgt, dan verdrievoudigt de koers van een leveraged ETF met een hefboom van 3x met 30%.
Het klinkt aantrekkelijk, maar als de AEX met 10% daalt dan is het verlies uiteraard ook 30%. Als koersen flink in beweging zijn, is het bovendien bijna onmogelijk om het koersverloop in te schatten van een leveraged-ETF. Met hefbomen valt niet te spotten.
Opties: massavernietigingswapens
Wonderbelegger Warren Buffett noemde derivaten, waaronder ook opties vallen, massavernietigingswapens. Optiestrategieën worden gebruikt om risico’s te beperken, maar de werking van call- en putopties is voor een beginnend belegger vaak onduidelijk en moeilijk te doorgronden. In onwetende handen zijn opties gevaarlijke instrumenten met flink wat risico, omdat ze voor forse verliezen kunnen zorgen. Beleggen in opties is geen spelletje voor beginnende beleggers.
Al met al is er aardig wat materiaal beschikbaar, waaraan beginnende beleggers hun handen kunnen verbranden. Brandwonden op de beurs voorkomen is gelukkig simpel. Bij beleggen geldt bijna altijd: als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat vaak ook zo. Beleg om die reden nooit in iets wat je niet begrijpt en doe het ook nooit met geleend geld. Dat bespaart een hoop ellende.
Lees ook: Beleggen met 30% rendement. Kan dat?