Snoepen heeft de afgelopen tien jaar geloond, terwijl gezond eten is afgestraft. Dat blijkt uit een analyse van het CBS in samenwerking met het Voedingscentrum.
De prijzen van voedingsmiddelen die je in de supermarkt koopt zijn tussen 2010 en 2020 met gemiddeld 18,4% gestegen. Dat is 1 procentpunt hoger dan de gemiddelde prijsstijging van alle producten en diensten die consumenten kopen.
Maar zoomen we in op productniveau, dan valt op dat de prijzen van gezondere voedingsmiddelen in de afgelopen tien jaar een stuk sterker (21,1%) zijn gestegen die van ongezonde etenswaren (14,7%).
Prijsdaling bij ijs en snoep
IJs is zelfs 7,7% goedkoper dan in 2010, terwijl je voor snoep gemiddeld 4,1% minder hoeft af te rekenen.
De prijzen van suiker (+3%) en sauzen (+4,3%) zaten wel in de lift, maar dat valt in het niet bij de gemiddelde prijsstijging van voedingsmiddelen. Dit geldt ook voor pasta (+4,1%) en ontbijtgranen (+3,7%)
... maar boter, melk en eieren een stuk duurder
Niet alles wat ongezond is is voordeliger geworden. Voor boter (+66%) is de schrik het grootst als je de huidige kassabon vergelijkt met die van 2010. Ook gerookt, gedroogd of gezouten vlees (zoals vleeswaren) zijn aanzienlijk duurder geworden: 37,1%.
Maar daar staat weer tegenover dat je voor een doos eieren bijna 47% meer moet neertellen dan in 2010. Dit komt vooral door het fipronil-schandaal in 2017, dat de prijzen fors heeft opgedreven.
Lees ook: Bespaar je geld als je online boodschappen doet?
Voor een pak halfvolle of magere melk moet je nu 43% meer neertellen dan in 2010.
Groenteprijzen licht opgelopen; fruit een stuk duurder
De prijsstijging van verse groenten valt mee: 6% in tien jaar. Blikgroenten werden wel wat duurder: 12%.
Voor fruit daarentegen moet je een stuk dieper in de buidel tasten. De prijzen van vers en gekoeld fruit zijn sinds 2010 met 26% gestegen en die van gedroogd fruit en noten met maar liefst 29%. Voor ingeblikt fruit is de prijsstijging wat lager: 16%.
Explosieve prijsstijging mineraalwater
Bij dranken zien we een vergelijkbaar fenomeen. De prijzen van gezondere frisdranken zijn de afgelopen tien jaar harder opgelopen dan die van ongezondere varianten: met respectievelijk 21% en 17%.
Vooral bij alcoholische dranken bleef de prijsstijging beperkt: hiervoor ben je zo'n 13 tot 14% duurder uit dan in 2010.
Voor een fles mineraalwater moet je nu gemiddeld 37,5% meer aftikken dan tien jaar geleden. Cola en andere frisdranken zijn gemiddeld met 30,2% opgelopen. Mineraal- en frisdrankfabrikanten zijn in 2016 geconfronteerd met een verhoging van de verbruiksbelasting. Zij hebben dat doorberekend aan de consument.
Koffie is afgelopen decennium gemiddeld 22,7% duurder geworden. Bij thee (+9,7%) viel de schade mee.
Wil je gezond drinken, maar niet te duur uit zijn, dan kun je het best uit de kraan drinken. De prijs van kraanwater is afgelopen jaar met slechts 4,1% opgelopen.
Suiker afgelopen jaar een stuk duurder
De laatste twee jaar is volgens de rekenmeesters wel een trendbreuk te zien. De prijzen van ongezonder eten stegen iets sterker dan die van gezondere producten.
Afgelopen jaar werden voedingsmiddelen gemiddeld 2% duurder dan in 2019. Voor ongezonde producten moest je gemiddeld 2,3% extra neertellen en voor gezondere varianten 1,8%. Van alle voedingsmiddelen steeg de prijs van suiker het sterkst: met maar liefst 11,4%.
In 2019 schoten de prijzen van levensmiddelen als een raket omhoog (met 4,3%), omdat toen de btw op alle voedingsmiddelen werd verhoogd van 6 naar 9%. Maar ook toen was de prijsstijging van ongezonde producten (+4,5%) groter dan van gezondere producten (+4,1%).
We geven gemiddeld ruim 7 euro per persoon uit aan eten en drinken
Uit gegevens van het CBS blijkt dat consumenten gemiddeld ongeveer 7,18 euro per dag uitgeven aan eten en drinken thuis. Volgens het Nibud kun je voor 6,27 euro per dag gezond eten, volgens de Schijf van Vijf.
Check ook: 11 slimme en pijnloze bespaartips