Veel in het verleden gesloten lijfrentepolissen komen nu tot uitkering. In principe moet je daar een periodieke uitkering (lees: lijfrente) voor 'kopen'. Over deze lijfrentetermijnen betaal je belasting, omdat je daar in het verleden belastingaftrek voor had kunnen claimen.
Lees ook: Gebruik je lijfrente-inleg als aftrekpost
Maar hoe interessant is dat bij kleinere bedragen? Stel dat je lijfrentekapitaal 10.000 euro is, dan levert dit levenslang ongeveer 500 euro per jaar op. Vind je dit niet interessant, dan kun je overwegen om het kapitaal bijvoorbeeld in vijf jaar op te maken. Dan heb je circa 2.000 euro per jaar. Daar is misschien toch weer een vakantie van betaald?
Je lijfrente afkopen
Maar wanneer je lijfrente een kleine waarde heeft (of wanneer je bijvoorbeeld in de financiële problemen zit) heb je de keuze om af te kopen. Afkopen wil niets meer zeggen dan dat de verzekeraar (of bank) je tot dan toe opgebouwde saldo aan je uitkeert. Maar bij afkopen van een lijfrentepolis komt wel wat kijken.
Lees ook: Is het verstandig om je vrijkomende lijfrente te gebruiken voor aflossing van je hypotheek?
Afkoop en de Belastingdienst
Een groot nadeel is dat de belastingdienst bij afkoop het afkoopbedrag progressief belast en daarbovenop een 'boete' van 20% legt. Het is in feite geen boete, maar het gemiste rentevoordeel van de Belastingdienst omdat ze je onterecht in het verleden belastingaftrek hebben gegeven. De fiscaal juiste term is revisierente.
Maar je betaalt deze revisierente alleen als de afkoopsom hoger is dan 4.303 euro (2016). Dit is de afkoopregeling kleine lijfrenten.
Ook betaal je geen revisierente als je een lijfrente afkoopt die vóór 16 oktober 1990 is afgesloten of als je na 1991 geen premies meer hebt ingelegd. Meer over de (berekening van) de revisierente in verschillende situaties lees je hier, op de site van de Belastingdienst.
Poliswaarde geldt per verzekeraar
Maar er geldt nog een voorwaarde: als de totale waarde van andere lijfrentepolissen bij dezelfde verzekeraar meer bedraagt dan die 4.303 euro, geldt er wel een revisierente van 20%.
Met andere woorden: de waarde van de polis geldt per instelling. Dus heb je meerdere lijfrentepolissen bij een instelling lopen, die samen boven die 4.303 euro uitkomen, dan betaal je wel.
Oplossing zou dan zijn om de waarde (of een gedeelte) over te hevelen naar een andere verzekeraar of bankinstelling, waar je andere lijfrentepolissen hebt.
Overigens is dit een fiscale regeling, juridisch hoeft een financiële instelling niet mee te werken. Je sluit immers een contract met een instelling waar in de voorwaarden staat, dat deze niet kan worden afgekocht. Maar een dergelijke bepaling moet worden opgenomen, anders klopt het fiscaal niet. Dus in de praktijk werken de meeste banken/verzekeraars wel mee aan afkoop.
Lees ook: Ken je de spelregels van je lijfrentepolis?
Is afkoop kleine lijfrente verstandig?
Afkopen is dus onder voorwaarden mogelijk, maar is het ook verstandig? Dat hangt af van de vraag waarom je wilt afkopen.
Indien er acute geldnood is, heb je misschien geen andere keuze. Het is wel prettig om te weten dat de fiscale pijn kan worden verzacht als je geen 20% revisierente hoeft te betalen.
Check ook: Laat kleine pensioenen niet afkopen, maar voeg ze samen