Begin deze maand werd het schilderij Les femmes d'Alger (Version O) van Pablo Picasso voor een bedrag van 179 miljoen dollar geveild. Niet eerder wisselde een schilderij voor zo'n hoog bedrag van eigenaar.
Zou het niet leuk zijn om ook een schilderij te kopen - hoewel waarschijnlijk in een iets andere prijscategorie - dat je straks voor veel geld van de hand kunt doen?
Kunst versus aandelen
Om meteen met de deur in huis te vallen: kunst is doorgaans geen goede belegging.
NRC Q somde recent nog enkele redenen op om er niet aan te beginnen: er zit geen logica in de markt, statistieken zijn misleidend, rendementen zullen niet hoog zijn en de kunstmarkt is niet transparant. Tilburgse onderzoekers keken jarenlang naar ruim een miljoen transacties op de kunstmarkt en kwamen er achter dat aandelen het jaarlijks beter doen dan kunst.
Nieuwer onderzoek toont overigens juist aan dat beleggen in kunst een goed alternatief is als de aandelenmarkten in het slop zitten. Maar zoals een Elsevier-lezer al laat weten: "Bij schilderijen vormt de schoonheid zeker 60% van het rendement. Even een moment in gedachten terugkeren naar oude tijden, valt dat in geld uit te drukken?"
En dus investeer je in de eerste plaats beter in kunstwerken die je zelf graag in huis wilt hebben. Maar toch zou het natuurlijk wel mooi zijn als je een schilderij (wanneer je er op bent uitgekeken) voor meer kunt verkopen. Als je de kans daar op wilt vergroten moet je bij de aanschaf op een aantal zaken letten.
Modern of ouderwets
In het verleden is gebleken dat de Middeleeuwen en de Renaissance populaire periodes zijn onder kunstliefhebbers. Maar als dat je smaak niet is en je het dus liever niet aan de muur wilt hebben, ga dan voor kunstwerken uit naoorlogse kunststromingen als abstract expressionisme en pop-art. Die doen het beter dan werken uit een vooroorlogse stroming zoals het Impressionisme.
Er hangt een hoger risico aan hedendaagse en moderne kunst, maar daar komt bij dat het rendement over het algemeen wel hoger is dan bij oudere werken.
En wat moet er dan op je schilderij staan? Zelfportretten en stadsgezichten leveren veel op, het liefst geschilderd met olieverf. Geen prenten of tekeningen. Misschien is een echte Cristóbal Pérez García iets voor jou?
Welke kunstenaar?
Kunstmarktonderzoeksbureau Art Tactic liet een onderzoek uitvoeren naar welke kunstenaars de komende tien jaar een grote vraag zal zijn. Kunstexperts verwachten dat werken van onder anderen Jeff Koons, Cindy Sherman, Richard Prince, Gerhard Richter, Christopher Wool de komende tien jaar in waarde stijgen.
"Hoe bekender een kunstenaar, des te hoger de waarde van zijn werk," is een veelgehoorde uitspraak in de kunstwereld. Het is waarschijnlijk om die reden dat de kunstwerken van deze kunstenaars vaak nu al niet meer betaalbaar zijn.
De kunstenaar en zijn achtergrond is dus belangrijk voor de waarde van een kunstwerk. De Tilburgse onderzoekers merkten dat een schilderij meer waard is als de kunstenaar nog kunstwerken maakt (als hij nog leeft natuurlijk, want schilderijen van een overleden kunstenaar zijn meer waard), maar dat die kunst zich duidelijk onderscheidt van andere werken. De bekendste en meest karakteristieke werken van een kunstenaar zijn daarbij het meest waard.
Er spelen meer aspecten een rol, volgens schilderijentotaal: "Wie was de leraar van de kunstenaar, welke training heeft de kunstenaar genoten, welke diploma’s heeft hij behaald en hoeveel tentoonstellingen heeft een kunstenaar gehad?"
Waar koop je je kunst?
Wil je de volgende Pablo Picasso in handen krijgen, dan moet je dus op veel aspecten letten. Maar waar koop je die kunst dan? Deze site zette de verschillende opties, met voor- en nadelen, op een rij:
Bij een kunsthandelaar
- Voordeel: communiceren tussen kopers en kunstenaars is het werk van een kunsthandelaar. Hij kan het juiste kunstwerk bij de juiste persoon brengen.
- Nadeel: een slechte kunsthandelaar kost veel tijd en geld zonder dat je echt wordt geholpen.
In een galerie
- Voordeel: oog in oog staan met het kunstwerk.
- Nadeel: een galerie kan intimiderend overkomen vanwege de aanwezigheid van de mensen en kunstenaars die er werken.
Online
- Voordeel: de grootste, meest gevarieerde plek om kunst te vergelijken en jezelf te laten verrassen.
- Nadeel: kunst zien op een computerscherm is niet te vergelijken met oog in oog staan met kunst.
Op een kunstmarkt
- Voordeel: op een kunstmarkt kun je minder druk van aanwezigen verwachten dan bij een galerie.
- Nadeel: ze zijn niet lang te bezichtigen en het is er vaak stervensdruk.
Bij een kunstacademie
- Voordeel: kennismaken met de komende generatie getalenteerde kunstenaars
- Nadeel: de kunstenaars zullen zich volop doorontwikkelen, wat de waarde van hun kunstwerken onzeker maakt.
Op een veiling
- Voordeel: een opwindende plek om te zijn en de waarde van kunst te ontdekken.
- Nadeel: voor beginners zal het bieden erg snel gaan en de druk hoog zijn, waardoor de kans op een miskoop groter is.
Tot slot, misschien leuk om te weten: werken die verkocht worden door Sotheby's of Christie's in Londen of New York zijn het kostbaarst. Het zal je dan ook niet verbazen dat Picasso's Les femmes d'Alger (Version O) door het laatstgenoemde veilinghuis werd verkocht.
Lees ook: Ineens heb je een echte Jan Steen in handen. Profiteert de Belastingdienst mee?