Slim: je wensen in een levenstestament vastleggen

Een testament opstellen is slim – het scheelt je nabestaanden een hoop rompslomp en misschien ook ruzie – maar ook tijdens je leven kun je in de positie komen dat je niet meer zelf financiële of persoonlijke beslissingen, zoals gezondheidsbeslissingen, kunt maken. Bijvoorbeeld na een ongeluk of tijdens ziekte.

Om dat te voorkomen kun je een levenstestament opstellen en daarin een familielid of vriend aanstellen om je belangen te behartigen als je dat zelf (even) niet meer kunt.

Wie benoem je tot uitvoerder van je levenstestament?

Met een levenstestament geef je een wettelijke volmacht aan iemand die je vertrouwt. Dat kan je partner zijn of je kind, maar het mag ook iemand zijn die geen familie is.

Je kunt, als je het eng vindt om al je zaken bij één persoon neer te leggen, ook regelen dat je partner bijvoorbeeld besluit over je lijf en leden bij ziekte en die goede vriend die financieel planner is je financiën gaat regelen als je dat zelf niet meer kunt. Je kunt volgens Notaris.nl ook vastleggen dat je vertrouwenspersoon regelmatig aan hem moet rapporteren. Zo bouw je een controlefactor in.

Hoe maakt je een levenstestament?

Dat kun je zelf thuis doen. Het document wordt een onderhandse akte genoemd. Je kunt het ook officieel laten vastleggen bij je notaris. Het voordeel daarvan is dat de notaris weet dat je goed van lijf en leden was toen je het testament opstelde en dat het officieel en rechtsgeldig is.

Op verzoek slaat de notaris je levenstestament op bij het Centraal Levenstestamentenregister (CLTR). Zo kan iedereen bij een notaris opvragen of jij een levenstestament hebt. In dat register staat echter niet de inhoud van je testament. Het is aan jou om ook een afschrift van het testament aan je gevolmachtigde te geven.

Wat leg je erin vast?

Dat kan van alles zijn, zowel zakelijk als privé dus. De website Notaris.nl geeft de volgende voorbeelden:

• Het regelen van de dagelijkse leiding van je onderneming en de belangrijkste beleidslijnen.
• Het regelen van je dagelijkse financiën en belastingzaken.
• Schenkingen die je wilt (blijven) doen en onder welke voorwaarden.
• Toestemming voor het al dan niet mogen verrichten van medische handelingen. Een niet-reanimerenverklaring kun je overigens apart vastleggen bij je arts.
• Instructies voor de verkoop van je woning als je er niet meer zelfstandig kunt wonen.
• De meubels die je wilt meenemen als je moet verhuizen en wat er met de rest van de inboedel moet gebeuren.
• De naam van de bewindvoerder, curator of mentor, mocht het nodig zijn dat deze benoemd wordt.
• Praktische informatie voor de gevolmachtigde(n) zoals een overzicht van bankrekeningen, verzekeringspolissen plus natuurlijk de benodigde inlogcodes en wachtwoorden om deze zaken te kunnen regelen.
• Praktische zaken zoals uw persoonlijke verzorging, informatie over medicijnen, allergieën of de verzorging van je huisdier.
• Het wijzigen of laten verwijderen van profielen op sociale netwerken. Laat daarvoor ook wachtwoorden achter.

En in het geval dat je er niet meer bovenop komt:

• Je wensen rondom het regelen van de uitvaart en het al dan niet doneren van organen.

Wanneer gaat je testament in?

Als je niet bij bewustzijn bent na bijvoorbeeld een ongeluk is het duidelijk dat het testament ingaat. Maar bij beginnende dementie is het lastig een tijdstip vast te stellen waarop het testament in werking moet worden gesteld.

Je kunt vastleggen dat een dokter moet beslissen wanneer je niet meer zelf je beslissingen kunt nemen. Met zo'n doktersverklaring voorkom je dat iemand je ongewenst de controle uit handen neemt.

Vervelende stiefmoeders, -vaders en –kinderen die absoluut niet het beste met je voor hebben komen vooral in voor in de sprookjes van Grimm, maar je kunt er niet op vertrouwen dat dat jou niet overkomt. Zeker niet als er grote belangen in het spel zijn, zoals een groot geldbedrag op je rekening.

Wat zijn de voordelen van een levenstestament?

• Je kunt, in tegenstelling tot in een testament, meer regelen dan vooral je financiële zaken. Ook bijvoorbeeld wat er met je huisdieren moet gebeuren als je niet meer voor ze kunt zorgen.
• Je weet zeker dat je financiële zaken en beslissingen over je gezondheid worden uitgevoerd zoals jij dat wilt.

Nadelen?

• Je moet het natuurlijk wel op tijd vastleggen. Mensen die bijvoorbeeld al wat in de war zijn, zijn te laat.
• En je moet het testament wellicht een paar keer aanpassen voordat het ingaat. Je wilt het immers op tijd afhebben en familie- en vriendschapsbanden kunnen in de loop der jaren wijzigen. Dat kost bij een officieel levenstestament wel elke keer een bezoekje aan de notaris (en dus geld).

Check ook: Stappenplan: een testament opstellen