Zoals bekend heeft iedere huiseigenaar die voor het eerst een woning koopt dertig jaar renteaftrek over zijn betaalde hypotheekrente. Sinds 2013 moet er dan wel gekozen worden voor een annuïteiten- of lineaire hypotheek, of een combinatie van die twee.
Een situatie die veel voorkomt in Nederland is dat iemand in z'n eentje een woning heeft gekocht en dat hij een paar jaar later gaat trouwen. De vraag is nu: wat is er precies van toepassing betreffende de duur van de renteaftrek en het hypotheekbedrag?
Een simpele vraag, maar het antwoord was helaas niet zo simpel. Schrik niet, het heeft totaal zeven jaar geduurd om nu echt duidelijkheid te krijgen over hoe we deze situatie moeten berekenen (beoordelen). Sinds 2010 heb ik aan dit onderwerp acht columns besteed op IEX.nl:
- Zestig jaar renteaftrek op 15 januari 2010
- Een vraag aan Den Haag op 2 november 2012
- Oh nieuwe renteaftrekplannen Weekers op 23 november 2012
- Weekers rommelt met bijleenregeling op 14 december 2012
- Koets wacht nog op antwoord op 31 mei 2013
- Acht kamervragen op 3 juni 2013
- Weekers geeft antwoord op 14 juni 2013
- Niemand weet het echt op 17 juni 2016
Lees ook: Onduidelijkheid over trouwen en de hypotheekrenteaftrek
Hypotheekrenteaftrek: meningsverschillen
Eigenlijk is het schrijnend dat ik dit onderwerp al zo vaak heb moeten aankaarten. Om de onduidelijkheid goed aan te tonen, neem ik je mee naar een alleenstaande die in 2011 een woning heeft gekocht. In 2016 gaat deze persoon in gemeenschap van goederen trouwen.
Hieronder zie je de uitwerking betreffende de renteaftrek en hoogte van het hypotheekbedrag zoals hoe de Kennisgroep Onroerende Zaken en het ministerie van Financiën er over dachten.
Voorbeeld aankoop woning voor 1-1-2013 en trouwen na 1-1-2013
- een man koopt alleen een woning op 1-1-2011, hypotheek 150.000 euro
- de man heeft renteaftrek van 1-1-2011 tot 1-1-2041 voor 150.000 euro
- de man trouwt per 1-1-2016 met vrouw (starter) in gemeenschap van goederen
Mening Kennisgroep:
- renteaftrek man wordt na trouwen: 75.000 euro van 1-1-2016 tot 1-1-2041 (renteaftrek was 150.000 euro in periode 1-1-2011 tot 1-1-2016)
- renteaftrek vrouw wordt na trouwen: 75.000 euro tot 1-1-2041
De Kennisgroep is van mening dat er voor de vrouw geen nieuwe duur van dertig jaar van toepassing is. Zij kijken namelijk naar het tijdstip (datum) van het trouwen. Dit heeft plaatsgevonden na 1-1-2013, waardoor volgens hen de nieuwe regels van toepassing zijn.
Mening ministerie van Financiën:
- renteaftrek man wordt na trouwen: 75.000 euro van 1-1-2016 tot 1-1-2041 (renteaftrek was 150.000 euro in periode 1-1-2011 tot 1-1-2016)
- renteaftrek vrouw wordt na trouwen: 75.000 euro van 1-1-2016 tot 1-1-2046
Het ministerie van Financiën is van mening dat er voor de vrouw een nieuwe duur van dertig jaar van toepassing is. Zij kijken namelijk niet naar het tijdstip (datum) van het trouwen. De datum van afsluiten van de hypotheek (was vóór 1-1-2013) is volgens hen namelijk leidend.
Check ook: Huis kopen zonder ontbindende voorwaarden zou verboden moeten worden
Antwoord van Kennisgroep
Het verschil is in ieder geval duidelijk. Van de instanties heb ik dus verschillende antwoorden ontvangen. Dat is natuurlijk heel erg vreemd.
Sinds 2015 heb ik weer aan de bel getrokken bij de Kennisgroep. In 2016 heb ik de voorzitster van de Kennisgroep, mevrouw van Bijnen, diverse keren over deze situatie gesproken. De Kennisgroep zat met mijn vraag in hun maag. Het heeft dan ook bijna twee jaar geduurd alvorens ik antwoord kreeg (op 25 november 2016).
Het antwoord van de Kennisgroep kun je hier lezen.
Grote gevolgen bij scheiding
Uitgaande van bovenstaand voorbeeld is de mening van de Kennisgroep nu leidend voor de hypotheekadviseurs, fiscus en banken. De uitspraak heeft wel grote gevolgen voor de alleenstaande huizenbezitters die vóór 1-1-2013 een woning hebben gekocht.
Hoe later zij trouwen na 1-1-2013, hoe korter de duur van de renteaftrek is voor de persoon met wie ze trouwen. Voor deze persoon is het dan niet meer verstandig om een paar jaar later een scheiding aan te vragen.
Ik leg het uit met een voorbeeld.
- Alleenstaande A koopt in 2001 een woning
- Aflossingsvrije hypotheek 200.000 euro
- Alleenstaande trouwt in 2021 met B
A en B hebben nu nog tien jaar renteaftrek over 100.000 euro per persoon. B, die nooit eerder een woning heeft gekocht, wordt gestraft omdat A twintig jaar renteaftrek heeft genoten. Als B in 2031 gaat scheiden en een nieuwe woning koopt voor 100.000 euro, heeft B dus geen renteaftrek meer.
Misschien mooi om een extra vraag toe te voegen op datingsites.
Verdere beperking renteaftrek
Het huidige standpunt van de Kennisgroep is een verdere beperking van de renteaftrek. Hierbij is het uitgangspunt dat de gehele renteaftrek rond 2040 definitief is verdwenen. Echter, door de lage hypotheekrente zijn er nu weer personen bezig om deze termijn te vervroegen.
In ieder geval is wel duidelijk dat een simpele situatie in de loop van de jaren een zeer moeilijke situatie is geworden. Ik hoef je niet uit te leggen dat dit onderwerp mij heel veel tijd heeft gekost en dat de instanties niet blij waren met mijn volharding.
Meer columns van Jos Koets lezen? Klik hier!