In de rubriek What the...finance nemen we een wetenswaardig financieel begrip, afkomstig van De Financiële Begrippenlijst (dfbonline.nl), onder de loep. Vandaag: obligatie.
Wereldwijd wordt er veel geld belegd in obligaties omdat ze veiliger zijn dan aandelen. De meeste beleggers en pensioenfondsen houden een mix van aandelen en obligaties aan.
Maar uit onderzoek van Wells Fargo en Gallup blijkt dat beleggers weinig van obligaties af weten. Nog geen kwart (22%) van de Amerikaanse obligatiebeleggers snapt hoe obligaties eigenlijk werken.
Van de 1.021 ondervraagden had 54% geen idee wat er gebeurt met obligatieprijzen als de rente stijgt en 17% dacht te weten hoe ze werken, maar had het bij het verkeerde eind. Hieronder leggen we uit hoe het werkelijk zit.
Lees ook: Een heel belangrijke beslissing: je asset allocatie
Wat is een obligatie?
Een obligatie is een vorm van schuld. Het zijn leningen waarbij jij als het ware de bank (de geldverstrekker) bent. Jij kunt geld lenen aan bijvoorbeeld overheden of bedrijven en zij beloven om je volledig terug te betalen, met (soms) regelmatige rentebetalingen er overheen.
Nerveuze beleggers vluchten vaak naar veilige obligaties en het regelmatige inkomen dat ze genereren als de aandelenmarkt te bewegelijk wordt. Maar dat betekent niet dat alle obligaties risicovrij zijn. Verre van: sommige obligaties zijn erg riskant, maar daar staat dan ook een hoger inkomen uit rentebetalingen tegenover.
Het risico bij obligaties komt in verschillende vormen. Een van de risico's is de kans dat de uitgever van de obligatie de afgesproken betalingen niet doet. De veiligste obligaties zijn staatsobligaties van kredietwaardige landen als Nederland en Amerika.
Daarom krijg je bij een staatsobligatie van Nederland minder rente dan wanneer je geld uitleent aan bierbrouwer Heineken. Heineken betaalt dan weer minder rente dan bijvoorbeeld een klein risicovol farmaceutisch bedrijf dat miljarden investeert in een nieuw kankermedicijn.
Check ook: Meer rendement = meer risico. Altijd.
Hoe werkt een obligatie?
Stel dat je een obligatie koopt. Aan het eind van de looptijd wordt de inleg aan je terugbetaald. Jaarlijks ontvang je rente. De hoogte ervan is afhankelijk van de looptijd van de obligatie. Een obligatie met een looptijd van tien jaar levert een hogere rente op dan die van één jaar. Je wordt namelijk betaald voor het feit dat je je geld langer kwijt bent.
De rentestanden - die worden vastgesteld door centrale banken - hebben de grootste invloed op prijzen van obligaties. Wanneer de rente stijgt, daalt de prijs van een obligatie. Dat komt doordat een stijging in rente ervoor zorgt dat nieuwe obligaties een hoger rendement opleveren, waardoor bestaande obligaties minder waard worden.
Als je de obligatie aanhoudt tot het einde van de looptijd maakt het niet uit hoeveel de prijs ervan in de tussentijd beweegt. De rente is vastgesteld toen je de obligatie kocht en je krijgt het ingelegde bedrag aan het eind van de looptijd in principe gewoon terug.
Maar als je de obligatie wilt verkopen vóór het einde van de looptijd, kun je wel eens minder terugkrijgen dan je in eerste instantie hebt belegd.
Lees ook: Wat is een mixfonds?
Hoe te beleggen in obligaties?
Je kunt zelf obligaties kopen en een beleggingsportefeuille samenstellen van verschillende obligaties om je risico te spreiden. Maar je hebt aardig wat geld nodig om een goed gediversifieerde portefeuille samen te stellen van bijvoorbeeld verschillende regio's en sectoren.
Het makkelijkst is om te beleggen in een obligatiefonds of -ETF. In het geval van een fonds staat een professionele fondsbeheerder die veel kennis heeft van de verschillende obligaties en daardoor de juiste schuldpapieren aankoopt voor beleggers.
Lees ook: Gespreid beleggen tegen lage kosten, dat doe je met een ETF