IEXGeld

Dossiers

Profiel

Niet leuk, wel slim: maak een draaiboek voor je nabestaanden

Nog niet zo lang geleden las ik het nieuws over een dodelijk auto-ongeluk op de A2. En later over de vriendin van Emile Ratelband, die plotseling is overleden.

Het zal je maar gebeuren dat je in de ochtend nog afscheid neemt van je geliefde, en dat ze er een paar uur later niet meer is. Je moet er niet aan denken. 

Het is een enorm verlies. En alsof dat nog niet genoeg is, komen er dan ook meteen allerlei praktische zaken op je af. Praktische zaken, waar je aandacht aan moet besteden. Denk aan:

  1. Wie licht je wanneer en op welke wijze in?
  2. Waar liggen de belangrijke papieren en stukken?
  3. Wat komt er financieel gezien op me af?
  4. Welke adviseurs moeten worden gebeld?
  5. Wie regelt de begrafenis en wat zijn de wensen?

Vooraf een draaiboek maken

Ik vind het belangrijk om zoiets al voor te bereiden. Dat er een soort draaiboek klaarligt voor de nabestaanden, waardoor ze precies weten wat ze moeten doen en waar ze op moeten letten. Dat kan in zo'n situatie een enorme ontlasting zijn.

Om een mooi document te maken moet je heel wat vragen beantwoorden. Waar te beginnen? Je moet in elk geval een analyse maken van de volgende zaken - mogelijk in overleg met de notaris en/of fiscaal jurist. In mijn praktijk doe ik dat samen met de klant.

  • testament (indien aanwezig)
  • huwelijkse voorwaarden (indien aanwezig)
  • inkomensplanning

Een checklist voor je draaiboek

Die analyse kun je het beste maken door een stel vragen te beantwoorden. Je kunt onderstaande checklist gebruiken om dit te doen. Sommige dingen zul je waarschijnlijk wel samen met je partner of andere familieleden moeten bespreken.

1. Wie zijn je erfgenamen en wie mogen jouw erfgenamen zijn?

Is dit je echtgenote en kinderen of een goed doel? Of allebei? Wie krijgt wat?

2. Heb je al een testament en wat zijn hiervan de gevolgen?

De wet erfrecht is sinds 2003 veranderd. Wat is het effect van met name oudere testamenten? Je kunt een notaris om hulp vragen.

3. Is een nieuw testament nodig of wenselijk?

Klopt alles nog met jouw wensen? Moet je extra's toevoegen of juist zaken schrappen? Een notaris kan je dit goed uitleggen.

4. Zijn er huwelijkse voorwaarden of zijn die nodig? Of moeten ze juist komen te vervallen?

5. Wat zullen de fiscale gevolgen van jouw overlijden zijn?

Laat dit eens doorrekenen. Vaak schrikken mensen van de onbedoelde bijkomende effecten zoals de door de erfgenamen te betalen erfbelasting.

6. Is een voogd wenselijk?

Wie neemt de rol van de ouder over voor je minderjarige kinderen?

7. Is een executeur wenselijk?

Wil je hiervoor neef Kees aanwijzen, die bij een bank werkt en er dus wel verstand van zal hebben? Of toch maar de notaris of je financieel adviseur? Wat vindt je prettig? Voor de nabestaanden is het fijn als hierover al een beslissing is gemaakt.

8. Welke pensioenaanspraken heb je?

Hoeveel is dit netto per maand? Realiseer je dat het nabestaandenpensioen vaak 50% is van het huidige inkomen en dat het wezenpensioen tijdelijk is.

9. Hoeveel geld heeft je nabestaande nog nodig om van te leven?

Om prettig te kunnen blijven leven hebben we vaak meer geld nodig dan we denken. Bij overlijden valt er toch vaak een inkomen weg.

10. Hoe ziet de toekomst van je partner er uit als je komt te overlijden?

Wil de partner in de woning blijven wonen met al die herinneringen, of juist niet? Mochten jullie kleine kinderen hebben: kan de partner blijven werken?

11. Welke schenkingen zijn er in het verleden gedaan?

Schenkingen uit het verleden dienen in principe weer opgeteld te worden bij de nalatenschap. Dit is niet erg of lastig als aan alle kinderen is geschonken. Maar stel dat je die ene zoon geld hebt geschonken om zijn zaak te starten, dan moet dit verrekend worden met de anderen.

12. Is een schenking met beperkingen (trust, uitsluiting koude kant, et cetera) wenselijk?

13. Moet er een opvolger komen voor je bedrijf?

Check ook: Heb jij je digitale nalatenschap goed geregeld?

Als je alle vragen uit deze checklist hebt beantwoord heb je al een aardige voorbereiding getroffen. Aan de hand van het document dat je dan hebt, kun je ook alvast kijken hoeveel de Belastingdienst van jou erft na jouw overlijden. Daar ga ik in een volgende column dieper op in.

Volgende keer verder gaan?

Sla je voortgang op en onthoud waar je gebleven bent.

Maak een gratis account aan Ben je al lid? Log in

Lees ook:

Zo bespaar je op streamingdiensten

Voorkom onnodige kosten. Lees verder ›