Of je een emmer leeggooit. Een stichting die zich sterk maakt voor benadeelde ondernemers legt een schadeclaim neer bij Rabobank. Die claim, zegt de stichting zelf, kan oplopen tot 7 miljard euro!
De claim heeft betrekking op rentederivaten die de bank verkocht aan ondernemers, waar ze nu flinke verliezen op (dreigen te) lijden. Vandaar de fraaie naam van de stichting: Renteswapschadeclaim. Belangrijke vraag, zeker voor klanten van de Rabobank: hoe heet wordt deze soep gegeten en wat betekent dat voor de Rabobank?
De rente is al geruime tijd laag. Leuk voor bedrijven, die goedkoop kunnen lenen, maar er is natuurlijk altijd het risico dat die rente plots weer gaat stijgen. Daarom verkochten banken de afgelopen jaren op grote schaal zogeheten renteswaps, waarbij bedrijven de variabele rente op een bepaald niveau konden vastzetten.
De rente steeg echter niet, maar daalde alleen maar verder. Op zich nog geen probleem, zolang de swaps en de leningen gewoon doorlopen. Maar als leningen worden beëindigd of swaps worden afgekocht krijgen bedrijven plots de rekening van de bank gepresenteerd: zo'n swap heeft dan namelijk een negatieve waarde, dus of de bedrijven die maar even willen bijleggen.
Veel bedrijven zeggen dat ze door de bank verkeerd zijn voorgelicht over deze producten en dat ze onvoldoende duidelijk is uitgelegd dat er grote verliezen op mogelijk waren. In een recente rechtzaak kreeg een melkveehouder - een klant van de Rabobank - een schadevergoeding van 170.000 euro toegewezen.
De Stichting Renteswapschadeclaim start namens alle bedrijven die zich aansluiten (en door zo'n rentederivaat zijn gedupeerd) een collectieve actie, of 'massaclaim' tegen de Rabobank.
Ja, andere banken deden dit ook, maar de Rabobank heeft een zwakke plek, waar de stichting gretig gebruik van maakt. De Rabo betaalde al ruim 700 miljoen boete voor haar rol in het Libor-schandaal, waarin bankiers de rentetarieven manipuleerden.
Als de swapklanten hadden geweten dat Rabobankiers ondertussen met de rente rommelden waren ze nooit aan het avontuur begonnen, zegt de stichting, en dus is het niet meer dan normaal dat de contracten met terugwerkende kracht worden teruggedraaid en de verliezen terugbetaald.
Om die reden kan tegen de Rabo een massaclaim worden ingediend. Klachten tegen de andere banken kunnen alleen op individuele basis worden behandeld.
Het is niet helemaal duidelijk waar de stichting die 7 miljard vandaan haalt. De AFM heeft becijferd dat mkb-bedrijven nu voor zo'n 2,7 miljard euro "onder water" staan door scheefgelopen renteswaps. Dat geldt voor swaps van alle banken, dus niet alleen van de Rabobank.
De AFM heeft het over een totaal van 17.000 swapcontracten aan Nederlandse mkb-bedrijven. De Rabobank zegt zelf in totaal bij 8.000 klanten renteswaps te hebben lopen. Met een marktaandeel van net onder de helft, zouden Rabo-swaps dan voor om en nabij de 1,3 miljard onder water moeten staan.
Let wel: dat is een hele grove natte vingerschatting en houdt bijvoorbeeld geen rekening met derivaten die zijn verkocht aan grotere, niet-mkb-bedrijven. Aan de andere kant is het maar de vraag hoeveel bedrijven van die 8.000 zich uiteindelijk gaan melden bij de stichting. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) meldde laatst dat het in totaal 130 klachten heeft gekregen over bankfinanciering met rentederivaten.
Ook is terugbetaling van de hele schade - àls de claim al wordt toegewezen - verre van zeker. In het geval van de melkveehouder die schadevergoeding kreeg toegewezen was de vergoeding uiteindelijk 60% van de geleden schade.
Naar die maatstaf gemeten lijkt 7 miljard een wel erg hoog ingestoken bedrag. Maar hoog inzetten is gebruikelijk in dit soort juridische touwtrekkerij.
Ja. In ieder geval wel in de huidige toestand. De Rabobank is nog steeds een uiterst solvabele instelling, die wel een stootje - zelfs een stoot - kan hebben. Zelfs als de bank nu ter plekke 7 miljard zou moeten afschrijven blijft de belangrijkste kapitaalratio boven de 10% - ruim boven de minimumeisen.
Zoiets zou natuurlijk wel een dreun zijn voor de reputatie van de Rabobank op de financiële markten - en de bank lag toch al onder vuur de laatste tijd - maar de kans op zo'n shockeffect is vrij klein. Wat kun je wel verwachten: een lang uitgesponnen rechtzaak, een hoger beroep, cassatie en uiteindelijk, na heel veel vijven en zessen een uitspraak.
Als die uitspraak negatief uitpakt voor de Rabobank - wat ondanks het zelfvertrouwen van de stichting nog zeker geen gelopen koers is - is het maar helemaal afwachten hoe hoog de schadevergoeding zal zijn. En heeft de bank sowieso alle tijd gehad om voorzieningen aan te leggen. Dus je hoeft niet in de paniek te schieten over je spaarcentjes.
Volgende keer verder gaan?
Sla je voortgang op en onthoud waar je gebleven bent.
Maak een gratis account aan Ben je al lid? Log in