Enkele jaren geleden werd bekend dat Prinses Margriet en haar echtgenoot Pieter van Vollenhoven sinds 2006 gebruik maakten van een fiscale constructie om onder meer erfbelasting te verminderen.
De twee stopten een deel van hun vermogen in een stichting met een trustmaatschappij als uitvoerend bestuurder. De winst op het vermogen zou geheel onttrokken zijn aan belastingheffing.
Kosten van de oprichting
Een stichting gebruiken om belasting te besparen, dat klinkt aantrekkelijk. Vermogens- of erfbelasting verminderen klinkt iedereen wel fijn in de oren. Zeker als je je bedenkt dat erbelasting al kan oplopen tot 40% over de erfenis die je krijgt. Maar kom jij ook in aanmerking voor dergelijke fiscale voordelen?
Lees ook: Hoeveel kan ik belastingvrij schenken?
Allereerst moet je je bedenken dat het oprichten van een stichting niet kosteloos is. Zo heb je enkele eenmalige kosten, waarbij notariskosten waarschijnlijk de grootste post vormen. Hier ben je al honderden euro's aan kwijt.
Daarnaast kunnen er jaarlijkse kosten zijn. Notariskantoor Van Ekdom uit Utrecht spreekt van vijf- tot zeshonderd euro oprichtingskosten en dat is nog exclusief de kleinere kostenposten als belastingen en inschrijving bij de Kamer van Koophandel.
Verder moet je weten wat een stichting precies betekent. Op economische-begrippen.nl wordt de term stichting als volgt omschreven:
Een stichting kent in tegenstelling tot een vereniging geen leden. Een stichting streeft bepaalde doelen na, zoals het beheren van het dorpshuis, het onderhouden van een natuurgebied of het in stand houden van monumentale panden. Een stichting heeft net als een vereniging een bestuur en de inkomsten bestaan vaak uit schenkingen en overheidssubsidies.
Hier hebben we het dus over een stichting zonder onderneming. Een stichting met onderneming neemt deel aan het economische verkeer en concurreert met andere organisaties of instellingen en komt slechts in beperkte mate in aanmerking voor bepaalde belastingvoordelen.
Lees ook: Erfbelasting afdragen: een checklist
Ideële of social doelen voorop
Het doel van een stichting mag niet zijn dat je zomaar geld naar jezelf of naar anderen overmaakt. Wat betekent: je geld zit vast in de stichting en mag enkel worden besteed aan ideële of sociale doelen.
Schenken mag, maar dan betaal je alsnog gewoon successie- en schenkingsrecht. Vrijstellingen zijn pas mogelijk als de Belastingdienst jouw stichting ziet als een Algemeen Nut Beogende Instelling of een Sociaal Belang Behartigende Instelling.
"Geld in een stichting stoppen om de fiscus op afstand te houden, dat gaat niet werken," aldus een notaris van Van Ekdom. "Als dat kon, dan zou Nederland vollopen met stichtingen." Pas als je stichting een goed doel voor ogen heeft, kun je in aanmerking komen voor fiscale voordelen, bevestigt hij. Maar wanneer je dan geld in de stichting stopt, ben je ook geen eigenaar meer van het geld.
Lees ook: Helaas, deze zes dingen zijn niet fiscaal aftrekbaar
Een familiefonds oprichten?
Om fiscaal voordeliger te kunnen sparen, denkt Van Ekdom eerder aan het opzetten van een familiefonds, een besloten fonds voor gemene rekening.
Maar erg enthousiast is hij ook hierover niet. Voor een gezin met een modaal inkomen zouden de kosten te hoog zijn, mede door het inschakelen van deskundigen die de regeltjes weten en je boekhouding fiscaal vriendelijk kunnen opstellen.
Het idee van een familiefonds is daarnaast dat het kapitaal generatie op generatie in stand wordt gehouden. Je moet nog maar afwachten of je nazaten deze verantwoordelijkheid op zich kunnen en willen nemen. Kortom: een stichting opzetten om fiscaal voordelig te sparen? Daar kijkt de Belastingdienst helaas doorheen.
Lees ook: Saldosjoemelaars, let op: je geld tijdelijk laten verdwijnen is geen goed idee