IEXGeld

Dossiers

Profiel

Weer kun je voorspellen, koersen niet

Schets & win!
De napkin sketches van Carl Richards zijn een begrip in de Amerikaanse personal finance-wereld. Ze illustreren vaak pijnlijk simpel hoe de menselijke aard verstandige financiële beslissingen in de weg kan staan.

Carl Richards en IEX dagen u uit om zelf een belangrijk financieel inzicht te schetsen met behulp van een stift en een servetje (of bierviltje). Scan het in en stuur het op aan redactie@iex.nl. Posten in de comments mag ook. Beoordeling vindt plaats door de redactie en Giséla in het Veld van Dutch Master Painters, de vertegenwoordiger van het Art Work van Carl in Nederland. De winnaar ontvangt het boek van Carl, en een ingelijste originele schets, ter waarde van 395 dollar.

Omdat ik in Utah in de bergen leef, en het weer daar snel kan omslaan, heb ik nooit 100% vertrouwen in weersverwachtingen. In plaats daarvan kijk ik liever uit het raam naar wat er buiten allemaal gebeurt. Deze methodiek werkte jarenlang… Maar toch, ondanks de gebruikelijke grappen die je kunt maken over weermannen en -vrouwen, heeft hij zijn langste tijd nu wel gehad.

Voorspellingen worden steeds beter

Uit diverse onderzoeken blijkt dat de weersverwachtingen steeds nauwkeuriger worden. Een weersverwachting voor de komende drie dagen blijkt vandaag de dag even goed te zijn als een weersvoorspelling voor de komende 36 uur in de jaren tachtig. En de gemiddelde foutkans bij het voorspellen van de mogelijke route die een zware storm of tornado af gaat leggen, is met twee derde afgenomen sinds de vroege jaren zeventig.

Het is best indrukwekkend dat we hier beter in worden en dat korte termijnverwachtingen beter uitkomen. Bij langere termijnvoorspellingen is dat minder het geval: als we zeven dagen vooruit kijken, slagen we er maar in 5% van de gevallen in om dit correct te doen! Maar, nogmaals: we worden er dus wel béter in.

Dat komt onder andere door computermodellen waarin alle data, zoals temperaturen, bewolking en windsnelheden, worden verzameld als input voor wiskundige vergelijkingen en formules. Computersimulaties zijn inmiddels beter dan menselijke inschattingen voor 24-uurs weersverwachtingen.

Zoeken naar patronen

Deze modellen werden zo gebouwd dat we ook analyses kunnen doen om te kijken of bepaalde indicatoren en variabelen een voorspellende waarde hebben. En door de tijd zijn de deskundigen er in geslaagd om de modellen zo te verfijnen, dat de betrouwbaarheid van de verwachtingen sterk verbeterde.

Je voelt hem al aankomen. We hebben hetzelfde geprobeerd met aandelenmarkten. Enorme hoeveelheden tijd, geld en energie zijn gebruikt in onze zoektocht naar indicatoren en variabelen die de markt en het gedrag van beleggers helpen voorspellen. Soms waren dat vooral hilarische onderzoeken (op basis van Super Bowl-winnaars), maar ook meer serieuze (op basis van historische rendementen).

Elke keer als we iets hebben gevonden wat op een patroon lijkt, denken we het geheim te hebben ontdekt.

En tot op de dag van vandaag is de voorspellende waarde ervan niet gevonden, zeker niet voor korte periodes. Toch stoppen we niet met zoeken. Elke keer als we iets hebben gevonden wat op een patroon lijkt, denken we het geheim te hebben ontdekt. En steeds weer blijkt dat uiteindelijk toch niet zo te zijn. 

Stemmachine

Ben Graham, pionier in beleggingen, zei ooit: "In the short run the stock market behaves like a voting machine, but in the long term it acts like a weighing machine." Oftewel: op de korte termijn wordt de markt vooral geregeerd door het sentiment van beleggers, op de lange termijn spelen fundamentele variabelen meer een rol.

Juist omdat het mensen zijn die stemmen, is het erg moeilijk om te voorspellen welk resultaat die voting machine ophoest. Beleggen is dan ook geen exacte wetenschap! Markten zijn niet zoals het weer. Markten volgen geen wetten en wetmatigheden. Op elk moment van de dag vertegenwoordigt de markt het collectief gevoel van ons allemaal.

Deze gevoelens zijn vaak gebaseerd op 'fear or greed'. We worden euforisch en kopen aandelen als ze sky high geprijsd zijn. We voelen ons bang en angstig als aandelenprijzen lager worden. Maar op het moment dat we dit beseffen, is het vaak al te laat.

Een dom spel

Handelen op voorspellingen en tegen beter weten in gokken, is een (dom) spel waar veel beleggers geen weerstand aan kunnen bieden. Wake up! Er is simpelweg geen enkel bewezen marktvoorspellend model, ergens verstopt in een computer waar maar een paar mensen toegang toe hebben!

Wel is het herhaaldelijk voorgekomen dat (op termijnen van tien, vijftien, of twintig jaar) aandelen veelal een beter rendement gaven dan obligaties en dat obligaties hogere rendementen opleverden dan sparen. Lage kosten leveren op termijn veel betere rendementen. En een goed gespreide portefeuille helpt je om je te beschermen tegen risico’s die je loopt als je slechts in een bepaalde belegging (of een bepaald instrument) belegt.

Met dat soort constateringen kun je iets. Met boude voorspellingen over de markt kun je niets. Een heleboel mensen denken desondanks dat - of doen alsof - ze meer weten dan een ander. Ik weet wel beter. En jij?

Via IEX krijg je nu korting op het e-book 'Doe niet langer domme dingen met je geld'. Je betaalt slechts 11,95 euro in plaats van 13,95 euro. De actie loopt tot 15 april. Je kunt het e-book hier downloaden.

Gerelateerde Tools

Lees ook:

Pelé-index: zo presteren je voetbalaandelen

Beleggen in voetbalaandelen? Beter van niet. "Gejuich in het stadion gaa... Lees verder ›